ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ |
Διαβάζετε τις αποφάσεις: του Δήμου Πειραιά |
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ ΠΕΙΡΑΙΑ : ΚΣΤ' ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ... |
|
Η ΚΑΤΑΒΟΘΡΑ ΤΩΝ ΜΑΝΙΑΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ
Πολλές φορές ασχοληθήκαμε με τα ευρήματα κατά τη διάρκεια
των εκσκαφών στα Μανιάτικα του Πειραιά για το σταθμό του
ΜΕΤΡΟ δείτε πιο κάτω. Τώρα προστίθεται και η καταβόθρααπό τους
σπηλαιολογους. >>>>>>>
Δύο ολιγοσέλιδα , αλλά «σφιχτά» αλλά πολύ περιεκτικά σε νοήματα βιβλία του μου έστειλε ο βετεράνος δικηγόρος του Πειραιά διδάκτωρ νομικής κ. Σπύρος Πατρινός:
== Το πρώτο, «Το πικρό χαμόγελο» όπως το βάφτισε, ένα αφιέρωμα όπως σημειώνει «σε όλους τους συνομήλικους του γέροντες που δεν είχαν την ανησυχία να μάθουν Microsoft, computer, twitter και άλλες σύγχρονες αηδίες παρά μόνο γραφή και ανάγνωση. Και ακολουθεί μια φανταστική πολύ ενδιαφέρουσα εύθυμη συνέντευξη με έναν υπεραιωνόβιο 110 ετών:
Ερώτηση: Που οφείλετε τη μακροζωία σας των 110 ετών;
Απάντηση: όταν ήμουν 60 ετών τσακώθηκα με τον γιατρό μου!
Και έπεται συνέχεια.
== Το δεύτερο έχει τον τίτλο « Η καραμέλα της Δημοκρατίας» για την οποία στον πρόλογο σημειώνει:
«Τινές πολιτικοί λέγουσι ότι στην Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα και δεν ομολογούν ότι η ίδια δημοκρατία είναι αδιέξοδο πολίτευμα αλλά και αναγκαίο κακό.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη η δημοκρατία είναι σαν την καραμέλα δευτέρας ποιότητος που πωλείται στα περίπτερα, στην αρχή γλυκαίνεσαι από το γλείψιμο, στη συνέχεια όμως χαλάνε τα δόντια σου. Αποκτάς σωματικό βάρος και τέλος αυξάνει το ζάχαρο στον οργανισμό σου».
Η παρουσίαση του δεύτερου αυτού βιβλίου θα γίνει στις 2 Ιουλίου στις 9 μμ, στο δημαρχείο Κηφισιάς. Ομιλητής ο συγγραφέας, το πρόγραμμα θα παρουσιάσει η δικηγόρος Μαριλένα Στεφανίδου, ποιήματα θα απαγγείλει η δικηγόρος ποιήτρια Γεωργία Γιαννιού. Στο πιάνο θα συνοδεύσει ο Βασίλης Θεοφιλίδης.
Γνώμη μου: να παραβρεθείτε στην εκδήλωση και να προμηθευθείτε τα βιβλία αυτά. Αν όχι, και θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί του γράψτε μας: info@koutouzis.gr BK
Ένας φίλος ήρθε απόψε απ τα παλιά
40 σχεδόν χρόνια είχα να επικοινωνήσω με τον Πειραιώτη επίτιμο δικηγόρο, δρα Σπύρο Γ. Πατρινό. Αιτία η διακοπή της επαγγελματικής δημοσιογραφικής ενασχόλησής μου στον Πειραιά, για χάρη της ΥΕΝΕΔ και η αφοσίωσή μου στο νέο έργο μου.
Ωσπου μια κοινή φίλη μας έδωσε την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε και πάλι. Συγκεκριμένα μετά από κουβέντα της μαζί του, ο παλιός αλλά όχι ξεχασμένος φίλος, πήρε την πρωτοβουλία να μου στείλει ένα βιβλίο του με τίτλο «εσύ φταις». Όχι βέβαια για να μου… αποδώσει ευθύνες, το βιβλίο από ότι σημειώνει, απευθύνεται στον εαυτό μας, το καθένα από μας, τονίζοντας ότι μάλλον καθένας μας φταίει για την κατάντια μας, επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε.
Εσωτερικά ο Σπύρος σημειώνει: « Δεν είμαι μηδενιστής, πιστεύω ότι οι πιθανότητες των ιθαγενών αυτού του κόσμου να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους είναι απειροελάχιστες, τώρα και στο μέλλον. Απλώς θέλω να τελευτήσω τον βίο μου απαλλαγμένος ψευδαισθήσεων. Το εξώφυλλο είναι ελαφρώς χυδαίο αλλά εκφράζει το νόημα της εποχής και την ψυχική διάθεση του συγγραφέα».
Για τον Σπύρο Πατρινό διαβάστε κι άλλα εδώ.
Οχι, δεν κάνουμε λάθος! Είναι τα ποτάμια της περιοχής πρωτεύουσας.
«Πνίγηκε», λέει πάλι η περιοχή της πρωτεύουσας! Γιατί τα ποτάμια της Κηφισσός, Ιλισσσός, Ηριδανός, και τα ρέματά της Ποδονίφτης, Πολυδρόσου, Πικροδάφνης, δεν μπόρεσαν να χωρέσουν τα νερά της νεροποντής. Γιατί οι υπόνομοι, σαφώς στενότεροι αυτών, δεν μπόρεσαν και δεν θα μπορέσουν ποτέ να χωρέσουν τα νερά., τα οποία επί πλέον από καιρό έχουν πάψει να κατευθύνονται σ αυτούς που σε μεγάλο μέρος ρέουν υπόγεια. Μιας νεροποντής που εμφανίζεται κάθε τόσο και μας εντυπωσιάζει, γιατί αγνοούμε ή ξεχάσαμε πολλά. Πόσο έβρεχε παλιά, πόσα ποτάμια – ρέματα, ανοιχτά, διοχέτευαν στη θάλασσα τα νερά που σήμερα μας πνίγουν. Ξεχάσαμε πόσο ποτάμια σκεπάσαμε, πόσα ρέματα τα χτίσαμε, πόση αδιαφορία δείξαμε όταν αγοράσαμε το οικόπεδο στο οποίο χτίσαμε το σπίτι μας, που βρισκόταν. Ξεχνάμε ότι η άσφαλτος και το τσιμέντο δεν απορροφούν το νερό αλλά το μεταβάλλουν σε καταστροφέα, σε φονιά.
25ης Μαρτίου- Βαλαωρίτου, μπροστά στους Αγίους Αναργύρους, προς Φαλήρου, εκεί που παλιά
περνούσε ο χείμαρρος Νεάπολης-Αμφιάλης- Καραβά, όπως κατεβαίνει ο οδός Τζαβέλλα. Ο ναός
μέσ στη μέση.
Για την περιοχή του Πειραιά ξεχάσαμε κατά σειρά τους χείμαρρους του Σχιστού- από το ΒΙΠΕ, τον Αγιο Μηνά και τον Αγιο Αντώνιο -, του Αγίου Δημητρίου, της Αιτωλικού, του Βώκου, (που κατέβαινε από το λόφο Βώκου, και μέσω Λεύκας και Καμινίων έπεφτε στον Κηφισό), της Τζαβέλλα που φθάνει 25ης Μαρτίου- Βαλαωρίτου, μπροστά στους Αγίους Αναργύρους, προς Φαλήρου, εκεί που παλιά περνούσε ο χείμαρρος Νεάπολης-Αμφιάλης- Καραβά, το ποτάμι του Δαφνίου (που κατέβαινε την Ιερά Οδό και τη Θηβών από την Παλιά Κοκκινιά), και ένα σωρό άλλα.
Πώς λοιπόν να μην «πνιγόμαστε» και να θρηνούμε συχνά πολλά θύματα από τις νεροποντές;
Μια ματιά στο χάρτη με τα ποτάμια και τους χείμαρρους, καφέ με ανοιχτή διατομή και μπλέ με σκεπασμένη κοίτη, αρκεί να καταλάβουμε γιατί «πνιγόμαστε». Εκεί μπορεί να βρει κανείς και το δρόμο του σπιτιού του. Κι ότι για να πάψει να συμβαίνει αυτό πρέπει να ξανανοίξουμε ποτάμια και χείμαρρους γκρεμίζοντας ότι χτίστηκε πάνω σε αυτά, η να δημιουργήσουμε τέτοιας χωρητικότητας δίκτυα αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, με το μέγιστο που μπορεί να μας δώσει η Μετεωρολογική Υπηρεσία, και όχι κατά την εκτίμηση αδαών.
Αλλιώς μην περιμένουμε τίποτα! Το έγκλημα είναι διαχρονικό και διαρκές.
O πρώτος θεμέλιος λίθος για τη δημιουργία της Νέας Κοκκινιάς, μετέπειτα Νίκαιας, τέθηκε την 18η Μαρτίου 1923 για να στεγαστεί ο προσφυγικός κόσμος, από τις αποθήκες και τους δρόμους του Πειραιά όπου οι πρόσφυγες περιφέρονταν σε πρόχειρες κατασκευές και σε καταυλισμούς εντός πάρκων, σε μόνιμες κατοικίες.
Η δημιουργία του συνοικισμού της Νέας Κοκκινιάς ανατέθηκε από τον τότε υπουργό Δοξιάδη στον Διονύσιο Γ. Κόκκινο. Αποστολή του μηχανικού Κόκκινου ήταν να καταρτίσει ένα πολεοδομικό σχέδιο και να το υλοποιήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ο Κόκκινος στο σχέδιό του που μπορούμε να δούμε εδώ, άφησε απ έξω όλες τις περιοχές που είχαν ρέματα. Σχεδίασε από τη σημερινή Τζαβέλα – Μπελογιάννη και πάνω, σχεδόν μέχρι την Αθηνών - γύρω από το σταυρό Γρεβενών + Πέτρου Ράλλη που τότε λεγόταν αλλιώς.
Ομως οι ανάγκες ήταν τόσες και συνεχώς αυξανόμενες που καταλήφθηκαν και άλλοι χώροι προς την Παλιά Κοκκινιά και τον Καραβά, που αργότερα αποτέλεσαν οικόπεδα που οδήγησαν στα σημερινά κτίρια και το κλείσιμο των ρεμάτων. ΒΚ /24-10-14/
Μεγάλο ενδιαφέρον για τα πηγάδια του Πειραιά
Πολύ ενδιαφέροντα τα αρχαιολογικά ευρήματα του Πειραιά, το ξύλινο γλυπτό ανδρικής μορφής που αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια των έργων του Μετρό καθώς επίσης και θραύσμα μαρμάρινου γλυπτού γυναικείας μορφής (πιθανόν Αρτέμιδος) που κάθεται στη ράχη ελαφιού.
Εκείνο όμως που εντυπωσιάζει είναι το βάθος των πηγαδιών που έσκαβαν οι αρχαίοι Πειραιώτες, τα οποία όπως δείχνει η φωτογραφία είναι πολλά και ποιος ξέρει τι κρύβουν ακόμη.
Να σημειώσουμε με την ευκαιρία ότι οι γραμμές του ΜΕΤΡΟ θα δημιουργηθούν σε πολλά μέτρα κάτω από βάθος του πηγαδιού, πάνω από 35 μέτρα βάθους από το επίπεδο της πλατείας Δημ. Θεάτρου.
Τα ευρήματα εντοπίστηκαν στο βάθος αρχαίου πηγαδιού στον υπό κατασκευή Σταθμό «Δημοτικό Θέατρο», επί της Πλατείας Αγίου Κωνσταντίνου, σε απόλυτο υψόμετρο 1,12μ κάτω από το επίπεδο της επιφάνειας της θάλασσας (βάθος -14,17μ από την επιφάνεια, ως αυτήν είναι 13 μέρα).
Το ξύλινο άγαλμα βρέθηκε σε επαφή με το τοίχωμα του φρέατος προς τα βόρεια, με την οπίσθια πλευρά του προς τα άνω και με το άνω τμήμα του στραμμένο προς τα δυτικά μέσα σε στρώμα γκρίζας λάσπης με αρκετή λατύπη( απότριμμα των λίθων που απομένει μετά την πελέκηση ή τη λάξευση), εντός του υδροφόρου ορίζοντα, που εμπεριείχε κεραμική και τμήματα αγγείων που χρονολογούνται στο τέλος της ελληνιστικής περιόδου (100-86 π.Χ.), μαζί με άλλα οικιστικά κατάλοιπα (κεράμους, μεταλλικά αντικείμενα και άλλα τεμάχια ξύλων μικρών διαστάσεων).
Στο ίδιο περίπου υψόμετρο με το ξύλινο γλυπτό εντοπίστηκε επίσης θραύσμα μαρμάρινου γλυπτού γυναικείας μορφής (πιθανόν Αρτέμιδος) καθήμενης στη ράχη ελαφιού.
Το ξύλινο γλυπτό είναι ελλιπές ως προς την κεφαλή και τα άνω και κάτω άκρα. Έχει μέγιστο σωζόμενου ύψος 0,47μ και πλάτος 0,21μ.. Η μορφή παριστάνεται όρθια σε ελαφρά κίνηση βηματισμού, όπως διακρίνεται από την αντίθετη κίνηση των δύο σκελών: το δεξί λυγίζει προς τα εμπρός, ενώ το αριστερό σε μεγαλύτερη έκταση προς τα πίσω. Φοράει κοντό χιτώνα και έχει λυγισμένους τους αγκώνες στο ύψος της μέσης με τους βραχίονες σε έκταση προς τα εμπρός.
Το γλυπτό μεταφέρθηκε αμέσως στο εργαστήριο συντήρησης της ΚΣΤ΄ ΕΠΚΑ σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες ασφαλούς μεταφοράς αρχαιοτήτων.
Είκοσι οκτώ είναι οι αρχαίες δεξαμενές νερού, εκτός των άλλων μικροαντικειμένων, που βρέθηκαν μπροστά στο Δημοτικό Θέατρο (αποκλειστική φωτογραφία) κατά τη διάρκεια προόδου των έργων για το ΜΕΤΡΟ, οι οποίες όμως δεν θα διατηρηθούν σύμφωνα με απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.
Οι αρχαιολόγοι δημιούργησαν εκμαγεία των αρχαίων δεξαμενών σε πραγματικές διαστάσεις – σε τομή- που θα διακοσμήσουν τους διαδρόμους που θα οδηγούν από το επίπεδο έκδοσης των εισιτηρίων στις αποβάθρες, και θα αποτελούν μέρος μεγάλης έκθεσης ευρημάτων.
Ματιές στην Ειδυλλιακή Ψυτάλλεια
Ολοι μας έχουμε ακούσει για την Ψυτάλλεια το μικρό νησί του Σαρωνικού ανάμεσα στο λιμάνι του Πειραιά και τη Σαλαμίνα, έκτασης 375 στρεμμάτων (0, 375 τχ) μήκους 1500 μ., χωρίς μόνιμους κατοίκους που ανήκει διοικητικά στο δήμο Πειραιά. Και το έχουμε ακούσει λόγω των εγκαταστάσεων του βιολογικού καθαρισμού των λυμάτων των κατοίκων της περιοχής Αττικής, που είναι από τις μεγαλύτερες της Ευρώπης.
Πολύ παλιά βρισκόταν υπό την θάλασσαν.
Το μικρό αυτό νησάκι έπαιξε σημαντικό ρόλο στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ. Πριν από αυτή, οι Πέρσες εγκατέστησαν στο νησί περσική φρουρά, που αποτελούσαν πολεμιστές και ευγενείς.
Μετά τη νικηφόρα ναυμαχία , ο περσικός στόλος φεύγοντας ταπεινωμένος προς το Φάληρο εγκατέλειψε τη φρουρά της Ψυτάλλειας και ο Αριστείδης αποβιβάστηκε στο νησί και εξόντωσε όλους τους Πέρσες. Γι αυτό το λόγο ένα από τα τρόπαια, μετά τη νίκη, στήθηκε επάνω στη Ψυτάλλεια. Από τον Αισχύλο, τον Ηρόδοτο, τον Πλούταρχο, τον Στράβωνα, τον Παυσανία και άλλους συγγραφείς αναφέρεται ως τόπος λατρείας του Πανός, από πολύ παλιά, όπου υπήρχαν μάλιστα και ξόανά του. Ανασκαφική έρευνα που έγινε στο νησί το 1986 αποκάλυψε κτηριακό συγκρότημα των υστερορωμαϊκών χρόνων στη βορειοδυτική πλευρά του. Άλλη εγκατάσταση εντοπίσθηκε και στη γειτονική βραχονησίδα Αταλάντη, νησιώτικο καταφύγιο από την εποχή των βαρβαρικών επιδρομών στην Ελλάδα ( τον 6ο -7ο αι.μ.Χ).
Σήμερα στο καταπράσινο υπόλοιπο του νησιού μπορεί να εντοπίσει κανείς ερείπια πύλης ακρόπολης, οχυρώσεις, φρυκτωρίες, αρχαίους τάφους, διάσπαρτα κεραμικά.
Σ αυτόν το ειδυλλιακό χώρο βρίσκονται ακόμα και σήμερα το ταφικό μνημείο της Λουίζας, κόρης του αντιβασιλέα του ΟΘωνα Ιωσήφ Άρμανσμπεργκ και συζύγου του Αλεξάνδρου Καντακουζηνού, τα μνημεία των ναυτικών Theodore Thomas Vreniere του 1845 και του Samuel Pragg Pole και άλλα.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόσφατη αναφορά κάνει από τις «ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ» ο Γιώργος Λεκάκης.
Μια στοά που αποκαλύφθηκε μετά τον ανθρώπινο σκελετό των προχριστιανικών χρόνων στη διασταύρωση των οδών Σπάρτης Γκούρα του Πειραιά κοντά στην ΚΟΠΗ προβληματίζει τώρα τους αρχαιολόγους: Τι υπάρχει από κει και πέρα κατά μήκος της οδού Γκούρα;
Στην περιοχή υπάρχει ολόκληρο σύμπλεγμα από αρχαία φρεάτια.
Στις 4/9 κατά την διάρκεια εκτέλεσης έργων για την αποχέτευση, βρέθηκε κεραμοσκεπή τάφου προχριστιανικής περιόδου και ένας ανθρώπινος σκελετός που σύμφωνα με την αρχαιολόγο, κυρία Τριτσρόλη που επελήφθη του θέματος, είναι αγνώστου φύλου για την ώρα. Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν στην Αρχαιολογική Υπηρεσία για εξέταση.
Σύμφωνα με πληροφορίες κατοίκων της περιοχής, όταν χτίστηκε η πολυκατοικία στην διασταύρωση της οδού Σπάρτης με Γκούρα, είχαν βρεθεί ακόμα δύο τάφοι.
Τρία βοτσαλωτά δάπεδα, που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές στην πλατεία Δεληγιάννη απ όπου θα εξέλθει ο Μετροπόντικας και να για να διασωθούν αποσπάστηκαν, θα εκτεθούν σε διάφορους χώρους - ένα από αυτά θα εκτεθεί στο σταθμό «Δημοτικό Θέατρο». Εκτενές ρεπορτάζ δημοσίευσε η εφημερίδα «Καθημερινή» /23-3-14
Ο αρχαίος Πειραιάς αποκαλύπτεται συνεχώς όσο προχωρούν οι εργασίες του ΜΕΤΡΟ .
Αναμένεται να αρχίσουν οι εργασίες για τα φρεάτια εξαερισμού στο Ρολόι, στην οδό Μ. Αλεξάνδρου και Ελ. Βενιζέλου, στην οδό Βλαχάκου και στην οδό Παύλου Μελά και στον ηλεκτρικό σταθμό.
Στους δύο τελευταίους δρόμους ενδέχεται να βρεθούν απομεινάρια του βόρειου αρχαίου νεκροταφείου του Πειραιά
Παράλληλα με τις κατασκευές φυσικού εξαερισμού θα υπάρχουν έξοδοι κινδύνου καθώς και είσοδοι για το προσωπικό των συρμών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Ανθρακες ο θησαυρός στα Μανιάτικα του Πειραιά; Η μπουλντόζα επέδραμε
και καθάρισε τα κτίσματα χωρίς να μάθουμε ακόμα τι ακριβώς ήταν, αν βρέθηκε κάτι ενδιαφέρον.....
Πάντως θύμιζαν δύο εποχές…. Η μία θύμιζε προϊστορικά ευρήματα στο Διμήνι και στο Σέσκλο, νεολιθικά,
και η άλλη πολύ μεταγενέστερα, κλασικά.
Αλλωστε δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στο σπήλαιο του Κερατσινίου έζησαν οι προϊστορικοί Κερατσινιώτες.
Να θυμίσουμε ότι από κει και κάτω προς την Καλιφόρνια ήταν το βόρειο νεκροταφείο του αρχαίου Πειραιά (δείτε πιο κάτω).
Στο μεταξύ πολλοί είναι οι περίοικοι ιδιοκτήτες που από τώρα μελετούν πως θα αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους μέχρι την ολοκλήρωση των έργων λειτουργίας του ΜΕΤΡΟ, οπότε θα χρειαστούν διάφορα καταστήματα και χώροι πάρκιγκ. Ενώ όλοι οι κάτοικοι της περιοχής φοβούνται ότι στο μέλλον θα πήζουν στο αυτοκίνητο , που θα έρχονται από Πέραμα, Κερατσίνι, Δραπετσώνα. Εκτός αν δημιουργηθούν συγκοινωνίες.
Αρχαίο νεκροταφείο στα Μανιάτικα;
Τα Μανιάτικα του Πειραιά, μια ξεχωριστή, αλλά χαμηλής προβολής συνοικία, περιοχή την οποία κατοίκησαν κυρίως Μανιάτες - με χαρακτηριστικό των σπιτιών τις τσίγκινες στέγες εξ αιτίας των οποίων ονομάστηκε και «τενεκεδούπολη» - πιθανότατα εντός των προσεχών μηνών θα βγει στο προσκήνιο και θα αποκτήσει άλλη αίγλη.
Στα Μανιάτικα του Πειραιά, αναμενόταν - σύμφωνα με την τ. προϊσταμένη της ΚΣτ' ΕΠΚΑ Ευτυχία Λυγκούρη αλλά και άλλους αρχαιολόγους- να έρθουν στο φως κατάλοιπα από την αρχαία νεκρόπολη. Στο σημείο αυτό ο αρχαιολογικός χάρτης αναφέρει πως ήταν το βόρειο νεκροταφείο του αρχαίου Πειραιά.
Ηδη στον πυρήνα της συλλογής του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πειραιά, περιλαμβάνονται μνημεία από το «βόρειο νεκροταφείο της αρχαίας πόλης». Πολλές εικόνες τους περιλαμβάνονται στο λεύκωμα που εξέδωσε το ίδρυμα Λάτση και η Γιούρομπανκ για το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά που επιμελήθηκε ο Γιώργος Σταϊνχάουερ.
Βρέθηκαν σε μια έκταση από τα Μανιάτικα και προς την Αγία Σοφία από τον Ιωάννη Α. Μελετόπουλο ή διάσπαρτα κατά την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών.
Μεταξύ των οδών Δερβενακίων - Σαλαμίνος - Αρτεμισίου και Παλαμηδίου βρισκόταν ο «Μέγας Κήπος Νικ. Μελετόπουλου» ο οποίος και οικοπεδοποιήθηκε. Εκεί και στο λεγόμενο "χωριό Μελετόπουλου" προς το λόφο Βώκου -Θηβών, σύμφωνα με τον Ιωάννη Α. Μελετόπουλο βρέθηκαν διάφορα ταφικά αρχαία αντικείμενα, πολλά επιτύμβια. όπως επιτύμβια στήλη του 4ου π.Χ αιώνα που φυλάσσεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με αριθμό 872, καθώς και πολλά άλλα που συνέλεξε και παρέδωσε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, όπου μπορεί να τα δει κάθε ενδιαφερόμενος.
Για το λόγο αυτό πριν από την εκτέλεση έργων θα γίνουν δοκιμαστικές τομές για να διαπιστωθεί τι υπάρχει στο υπέδαφος.
ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ;
Στην περιοχή αυτή ερευνητές αναζητούν και το αρχαίο Ασκληπιείο του Πειραιά.
Ενας παλιός τουριστικός οδηγός του 1980 έκανε αναφορά για πιθανή ύπαρξη Ασκληπιείου στην Αγία Σοφία Πειραιά. Ανέφερε μάλιστα ότι η περιοχή είχε αξιοποιηθεί από εύπορους πολίτες με χρόνιες παθήσεις που ήθελαν να κατοικούν κοντά στον τόπο θεραπείας τους. Πριν κάποια χρόνια (1998;) είχε δημοσιευτεί και σχετικό άρθρο σε περιοδικό.
Ομως σε ότι αφορά στο αρχαίο Ασκληπιείο, ο σημερινός ιερέας της Ζωοδόχου Πηγής π. Κύριλλος μας είπε:
« Δεν έχει βρεθεί κάτι σχετικό με αρχαιότητες εδώ μέσα, ούτε γύρω από το χώρο μας. Αλλωστε η ανεύρεση αρχαιοτήτων σταματάει πολύ πιο πέρα από τη Λεύκα».
Περίεργο είναι ότι ο δρόμος μπροστά από το Ναό της Αγίας Σοφίας, ονομάζεται οδός Ασκληπιού. Και πιο περίεργο το γεγονός ότι στη συνοικία αυτή της Αγίας Σοφίας δεν υπάρχει άλλη οδός με αρχαίο όνομα. Ο ναός της Αγίας Σοφίας χτίστηκε γύρω στα 1898-1902. /26-5-11/
Ανθρωπολογικά στοιχεία για τους αρχαίους Πειραιώτες
Πασαλιμάνι 1920. Αρχή δεκαετίας 80. Ο Πειραιάς είναι ακόμη ανθρώπινος. 1995, το τσιμεντένιο τέρας έχει γιγαντωθεί.
«ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ» η μοναδική εφημερίδα του Πειραιά
Η ΠΡΩΤΗ και μοναδική στο είδος της καθημερινή εφημερίδα του Πειραιά είναι η «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ».
Η καθημερινή εφημερίδα που ίδρυσε ο διευθυντής μας Βασίλης Κουτουζής σε ηλικία 24 ετών, τον Οκτώβρη του 1964, έχοντας να «παλέψει» με καταξιωμένους τότε εκδότες του Πειραιά: Φωνή Πειραιώς = Γ.Πασαμήτρος, Δημότης = Διον. Πανίτσας, Νέοι Σκοποί= Γ. Πιτσάκης, Χρονογράφος =Μιχ.Καραγιάννης, Ελληνική Ωρα = Κύπρ. Φραγκούλης. Κι όμως κατάφερε να την καθιερώσει και σε πολλές περιπτώσεις να πρωτοστατήσει στην προβολή των ζητημάτων του Πειραιά.
Ωσπου τελικά περιήλθε στον σημερινό εκδότη της Σταύρο Καραμπερόπουλο και να εξελιχθεί όσο καμία άλλη και τελικά να μείνει μόνη της. Μαζί του, δεξί του χέρι, ο γιος του Απόστολος Καραμπερόπουλος.
Σήμερα η εφημερίδα έχει εξελιχθεί σ ένα οργανισμό που μαζί με τη www.hotelsline.gr και τη www.diaskedasi.gr και δεδομένων των ιχνών αγελάδων που περνάει ο τύπος προφέρει πολλά στην Ελληνική και ειδικότερα στην Πειραϊκή Κοινωνία.
Στην «ταυτότητα» της εφημερίδας διαβάζουμε: Αρχισυντάκτης Κώστας Παναγιωτάκης, συντάκτες Ιωάννα Παραβάλου- Κώστας Δούκας- Μαρία Μπέκα-Χαρ. Χατζηχαραλάμππους, Σύμβουλοι έκδοσης Σταματίνα Μάρκου-Βαγγέλης Φανίδης, Διευθυντής Διαφήμισης Λυκούργος Κατοχιανός, διαφήμιση Αναστάσιος Ρέτσης- Τάκης Γιαννόπουλος, Σελιδοποίηση Αντιγόνη Καραγκούνη, Δακτυλογράφηση Ευγενία Δημητρέλια, Γραμματεία Χριστίνα Παπαγεωργίου, Διανομή Πασχαλίνα Παπαχρήστου-Γιώργος Ρουμπελάκης-Ευαγγελία Φωλά-Αννα Συκιωτάκη-Νότα Φαντοπούλου-Αννα Μπιλίρη-Χρυσάνθη Χαραλαμπίδη.
Διεύθυνση της εφημερίδας:Καραϊσκου 98 Δημοτικό Θέατρο Πειραιά τηλ.210.42.26.476 -77 ΦΑΞ 210.41.15.225 μειλ:
Εμείς γράψαμε 24-1-13:
Εδώ, Ποσειδώνος και Γούναρη 1 στον Πειραιά, ήταν κάποτε το ξενοδοχείο «Κοντινένταλ», που έπεσε με το βομβαρδισμό της 11-1-44 κι έμεινε μόνο το ισόγειο. Πριν μερικά χρόνια κατεδαφίστηκε για να οικοδομηθεί πολυώροφο κτίριο. Βρέθηκαν , όμως, αρχαιότητες της Μακράς Στοάς και σταμάτησαν οι εργασίες. Και σήμερα είναι στα χάλια που βλέπετε. Ούτε κτίριο , ούτε αρχαιότητες. Τι λένε η Αρχαιολογική Υπηρεσία και η Διοίκηση του Τζανείου Νοσοκομείου που είναι ιδιοκτησία της; /24-1-13/
Και η απάντηση:
Θα περατωθούν μέσα στο 2013 οι ανασκαφικές εργασίες στον αρχαιολογικό χώρο Γούναρη 1 και Ποσειδώνος του Πειραιά, μας εγνώρισε η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς με το 46647/21561/3145/1588/ 18-04-2013 έγγραφό της το οποίο αναφέρει απαντώντας σε σχόλιό μας:
«Το 1998 ξεκίνησαν ανασκαφικές εργασίες στο εν λόγω ακίνητο, οι οποίες περιοδικά συνεχίστηκαν έως το 2005, οπότε και διεκόπησαν, λόγω οικονομικών δυσχερειών του Τζανείου Νοσοκομείου, στην ιδιοκτησία του οποίου ανήκει το ακίνητο.
Η αρμόδια για την περιοχή ΚΣΤ΄ ΕΠΚΑ φροντίζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα για τον ευπρεπισμό και την καθαριότητα του ακινήτου, προκειμένου να προστατευθεί το μνημείο. Επίσης, έχει συμπεριλάβει στον προϋπολογισμό της Εφορείας για το 2013 την περάτωση των ανασκαφικών εργασιών και την προστασία των αρχαιολογικών καταλοίπων που βρίσκονται στο ακίνητο".
Η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
Νικολέττα Διβάρη-Βαλάκου
Μετά την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης από τη ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. στο Δήμο Πειραιά, του κτιρίου του παλαιού σταθμού του ΟΣΕ στον Αγιο Διονύσιο, των παλαιών γραμμών, καθώς και του περιβάλλοντος χώρου που ανήκει στα διοικητικά όρια του Δήμου, η Δημοτική Αρχή προχωρά πλέον στις διαδικασίες αξιοποίησης της συγκεκριμένης περιοχής, με τη δημιουργία χώρων πρασίνου, περιπάτου, ποδηλατοδρόμου και πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
Πολιτιστικό Κέντρο θα γίνει ο ιστορικός κινηματογράφος «ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑ» του Πειραιά, αφού η Πυροσβεστική Υπηρεσία δεν χορήγησε πιστοποιητικό πυρασφάλειας για τη λειτουργία του ως κινηματοθέατρο.
Το νεοκλασικό κτίριο θα χαρακτηριστεί ως διατηρητέο και θα ανακαινιστεί.
Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΚΤΗ ΠΕΙΡΑΙΑ
Το Υπουργείο Πολιτισμού, απαντώντας σε Ερώτηση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ και Βουλευτή Πειραιά κ. Μαν. Μπεντενιώτη για το επενδυτικό πρόγραμμα της "Πολιτιστικής Ακτής Πειραιά", αναφέρει ότι:
Η "Πολιτιστική Ακτή Πειραιώς" αποτελεί ένα επενδυτικό πρόγραμμα του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς που αφορά σε μια σειρά μεγάλης κλίμακας επεμβάσεων για τη γενικότερη αναμόρφωση του Λιμανιού του, με σκοπό τη σύζευξη του τουρισμού με τον πολιτισμό και τη διασύνδεση της πόλης με το λιμάνι. Ειδικότερα, το έργο της "Πολιτιστικής Ακτής" αποτελεί μέρος του πενταετούς επενδυτικού σχεδίου του ΟΛΠ 2011 – 2015. Ο χρονικός ορίζοντας υλοποίησης του συνολικού έργου ανάπλασής της είναι δέκα χρόνια.
Το έργο, συνολικού χρηματοδοτικού κόστους 70 εκ. ευρώ, θα χρηματοδοτηθεί, μεταξύ άλλων, μέσω της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με την αξιοποίηση σύγχρονων χρηματοδοτικών εργαλείων, τα οποία έχει δημιουργήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ειδικά για τα έργα αστικών αναπλάσεων, όπως είναι το Jessica, για να γίνει το σύνολο των παρεμβάσεων που αφορούν την μετατροπή και ανάπλαση των κτηρίων.
Όσον αφορά στην ίδρυση του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων, κατά την αρ. 5/27.6.2011 Συνεδρία του Συμβουλίου Μουσείων του ΥΠ.ΠΟ.Τ., εξετάσθηκε το κτηριολογικό και προκαταρκτικό μουσειολογικό πρόγραμμα του εν λόγω Μουσείου, το οποίο εγκρίθηκε ομοφώνως με σχετικές παρατηρήσεις. Σε συνέχεια της εν λόγω Γνωμοδότησης του Συμβουλίου Μουσείων, οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, η Διεύθυνση Μελετών Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων (ΔΜΜΠΚ) και η Διεύθυνση Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων (ΔΜΕΕΠ), ανέλαβαν, αντιστοίχως, την εκπόνηση: (α) του τελικού κτηριολογικού προγράμματος του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων στο κτήριο του "Σιλό" στην "Πολιτιστική Ακτή Πειραιά" και (β) της μουσειολογικής προμελέτης του ιδίου μουσείου, τα οποία εξετάστηκαν από το Συμβούλιο Μουσείων στις 20/7/2011. Συγκεκριμένα, η Διεύθυνση Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων ανέλαβε την περαιτέρω επεξεργασία του μουσειολογικού προγράμματος για την ταχύτατη και εμπρόθεσμη προσαρμογή του στις απαιτήσεις και τα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν από το Συμβούλιο Μουσείων. Οι σχετικές εργασίες και τροποποιήσεις έγιναν με τη συνεργασία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (το με αριθμ. πρωτ. Φ22/3361/14.7.2011 έγγραφό της), που έχει και την κύρια ευθύνη για την εκπόνηση του έργου.
Το υπό ίδρυση Μουσείο πρόκειται να στεγασθεί στο κτήριο του "Σιλό" (πρώην διαμετακομιστικές αποθήκες σιτηρών) στην "Πολιτιστική Ακτή Πειραιώς", αρμοδιότητος του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ).
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου και, κατ' επέκταση, της έναρξης λειτουργίας του προτεινόμενου Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων, θα οριστικοποιηθεί αφού πρώτα οριστικοποιηθεί η παραχώρηση, θεσμική και χωρική, του κτηρίου του "Σιλό" στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, προκειμένου, στη συνέχεια, να προωθηθούν η μελέτη και η υλοποίηση της αποκατάστασης του εν λόγω κτηρίου και της μετατροπής του σε μουσειακό χώρο. Ήδη το κτηριολογικό πρόγραμμα, αρμόδια α για τη σύνταξη του οποίου, καθώς και των σχετικών προδιαγραφών, είναι η Διεύθυνση Μελετών Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Υπηρεσίες, βρίσκεται στη διαδικασία της τελικής έγκρισής του.
Αναφορικά με το Μουσείο – Παράρτημα του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πειραιά, η αρμόδια ΚΣΤ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων έχει καταθέσει σχετική πρόταση και βρίσκεται σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠ.ΠΟ.Τ. για την ολοκλήρωση της εν λόγω πρότασης. Το κτηριολογικό πρόγραμμα για το Μουσείο έχει σχεδόν ολοκληρωθεί από τη Διεύθυνση Μελετών Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες και θα εξετασθεί σύντομα από το Συμβούλιο Μουσείων για την κατά το νόμο γνωμοδότηση.
Σχετικά με το Μουσείο Μετανάστευσης, αρμοδιότητας της Διεύθυνσης Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, την περίοδο αυτή πραγματοποιείται ειδική ιστορική έρευνα από τις υπηρεσίες του ΥΠ.ΠΟ.Τ., με σκοπό τον προσδιορισμό των θεματικών ενοτήτων του Μουσείου. Έχουν πραγματοποιηθεί οι πρώτες επαφές με σχετικούς φορείς, όπως είναι π.χ. η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, το Υπουργείο Εξωτερικών, ο Σύλλογος "Ελληνικό Μουσείο Μετανάστευσης", βιβλιοθήκες, πανεπιστημιακοί φορείς κ.ά. Στη συνέχεια, θα αρχίσει η συγκρότηση της μουσειακής συλλογής (αντικείμενα, ενθυμήματα, φωτογραφικό υλικό, οπτικοακουστικές μαρτυρίες κ.λ.π.). Ως εκ τούτου και λόγω της φύσεως του συγκεκριμένου έργου, δεν είναι δυνατός ακόμα ο προσδιορισμός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος υλοποίησης. Επίσης, το κτηριολογικό πρόγραμμα και η σύνταξη των προδιαγραφών του κτηρίου του Μουσείου βρίσκονται σε φάση εκπόνησης από τη Διεύθυνση Μελετών Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων και τις συναρμόδιες υπηρεσίες.
Τέλος άμεσα ξεκινούν οι εργασίες διαμόρφωσης σε Πάρκο Μικρασιατικού Πολιτισμού, του χώρου 6 στρεμμάτων κοντά στις Ηετιώνειες Πύλες.
Το πνευματικό, καλλιτεχνικό, ναυτιλιακό μέλλον του Πειραιά
Συνέντευξη στο Κανάλι 1 του Πειραιά, στην εκπομπή «Πολίτες Κέϊν» των Γιάννη Πολυμενέα και Γιάννη Καρολόγου, έδωσε το μεσημέρι του Σαββάτου 27/11/10 ο κ. Βασίλης Κουτουζής, με αφορμή το «ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ» που εξέδωσε και κυκλοφόρησε η καθημερινή εφημερίδα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, της οποίας υπήρξε ιδρυτής το 1964, και σήμερα εκδίδει ο κ. Σταύρος Καραμπερόπουλος.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το λεύκωμα είπε ότι το πλούσιο, ιστορικό, πολιτιστικό, πολιτισμικό, λαογραφικό, πληροφοριακό περιεχόμενό του, το καθιστά χρήσιμο, «εργαλείο» για κάθε ενδιαφερόμενο, απλό αναγνώστη, μελετητή, ιστορικό του μέλλοντος.
Σε ερώτηση αν θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή αναζωογόνησης της πνευματικής, καλλιτεχνικής, εικαστικής ζωής του Πειραιά, αφού μέσα σ αυτό περιλαμβάνονται διάφορα ηχηρά ονόματα των τομέων αυτών, είπε:
«Φυσικά, αρκεί να δημιουργηθούν οι κατάλληλες εστίες, να ξαναλειτουργήσει το Δημοτικό Θέατρο, που σήμερα το έχουμε μόνο για να το βλέπουμε, να υπάρξει καλλιτεχνική ζωντάνια όπως το 1965-1966, να δοθεί ώθηση από το Δήμο, να δημιουργηθεί ενδιαφέρον, στροφή, προς τις διάφορες άλλες πνευματικές εστίες που ήδη υπάρχουν».
Παρατήρησε, όμως, ότι χρόνια τώρα ο Πειραιάς μεγαλώνει σε ύψος, αλλά μένει στάσιμος σε πληθυσμό, ή μειώνεται χρόνο με το χρόνο ελαφρά. Δηλαδή τα κτίρια ψηλώνουν συνεχώς, αλλά οι κάτοικοι δεν αυξάνονται.
Ο Κεντρικός Πειραιάς είναι πόλη της ημέρας. Με την κίνηση στο λιμάνι, τα αναπομείναντα ναυτικά γραφεία, με τους διακινούμενους ναυτικούς και τις άλλες δραστηριότητες, που σταματούν μετά το μεσημέρι. Έτσι, το δειλινό βρίσκει τον Πειραιά ήρεμο, χωρίς μεγάλη κίνηση και τα ενδιαφέροντα των κατοίκων του στραμμένα στην ψυχαγωγία, στα λιγοστά καφενεία που απόμειναν, κυρίως στην περιφέρεια, στα ζαχαροπλαστεία, στις καφετερίες και στα πολλά φαστφουντάδικα που ξεφύτρωσαν το ένα μετά το άλλο μετά το 1983 - για τη νεολαία, που κι αυτή αργά το βράδυ αποσύρεται στους περιφερειακούς Δήμους. Είναι μεγάλος την ημέρα, μικρός τη νύχτα.
Η γρήγορη αλλαγή που άρχισε από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, συνεχίζεται ακάθεκτη, σαρώνοντας το παλιό γραφικό χρώμα του Πειραιά. Σήμερα μόνο μερικά παλιά, διατηρητέα, αναπαλαιωμένα κτίρια, σκόρπια εδώ και κει, μαρτυρούν την παλιά γραφικότητά του.
Εξαίρεση αποτελούν οι συνοικίες Χατζηκυριακείου, Καλλίπολης, Πειραϊκής, Φρεατίδας, Καστέλας, Προφήτη Ηλία, Καμινίων, Παλαιάς Κοκκινιάς, Αγίας Σοφίας. Οι περιοχές αυτές απορροφούν όσους φεύγουν από το κέντρο,- αν δεν μετοικήσουν μακρύτερα - ή αυτούς που έρχονται για εγκατάσταση στον Πειραιά.
Στη συνέντευξη υπογραμμίστηκε ότι στην ηλεκτρονική εφημερίδα KOUTOUZIS.GR μέσα από τον κόμβο της, με μια μεγάλη ενότητα «ΠΕΙΡΑΪΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ» γίνεται αναφορά στο χθες και το σήμερα των διαφόρων συνοικιών του Πειραιά και στις δραστηριότητες που αναπτύσσονται εκεί.
Ειδικότερα έγινε αναφορά στη συνοικία Αγίας Σοφίας και το Θεατρικό Εργαστήρι του Δήμου Πειραιά που λειτουργεί εκεί, καθώς και τον παλιό κινηματογράφο « Καλιφόρνια» ο οποίος θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί από το Εργαστήρι.
Τέλος οι παρουσιαστές της εκπομπής Γιάννης Πολυμενέας και Γιάννης Καρολόγος, ρώτησαν τον κ. Κουτουζή, αν πιστεύει ότι κάποτε ο Πειραιάς θα γίνει πράγματι Ναυτιλιακό Κέντρο, που ακούμε αλλά δε βλέπουμε.
Ο κ. Κουτουζής απάντησε ότι «το βλέπει δύσκολο, όσο οι διάφορες ναυτιλιακές δραστηριότητες αναπτύσσονται τόσο προς ανατολάς, προς το Λαύριο, όσο και προς δυσμάς, προς το Πέραμα». Ότι μάλλον ο Πειραιάς, θα είναι το ιστορικό επίκεντρο μιας ευρύτερης περιοχής ναυτιλιακών και τουριστικών δραστηριοτήτων. Αν δεν νεκρώσει κι άλλο, και δεν γίνει μόνο τόπος περιπάτου!
Τμήματα των Μακρών Τειχών στο Μοσχάτο