Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΤΟΠΛΟΙΑΣ- ΑΤΜΟΠΛΟΪΑΣ
Η πρώτη ατμοπλοϊκή Εταιρία της Ελλάδος Ελλάδος ιδρύθηκε το έτος 1857, με έδρα τη Σύρο, και με την επωνυμία «Ελληνική Ατμοπλοΐα». Αυτή μετέτρεψε σε ατμοκίνητη την γολέτα της «ΑΙΓΑΙΟΝ» και ναυπήγησε δύο ακόμη καινούργια ατμόπλοια χωρητικότητας 200 κ.ο.χ. το καθένα, τα ΙΡΙΣ και ΚΑΡΤΕΡΙΑ. Τα ιδρυτικά της κεφάλαια ανέρχονταν σε 2.000.000 δρχ. Το ήμισυ των μετοχών της περίπου, κατείχαν το Κράτος και η Εθνική Τράπεζα, Το Κράτος παρείχε κάθε δυνατή υλική και ηθική βοήθεια. Εκτός από τη οικονομική ενίσχυση που υπολογίζεται σε 53 εκ. δρχ. εν συνόλω (σπουδαιότατη θυσία δια τα τότε οικονομικά του Δημόσιου), το Κράτος παρέσχε την εγγύησή του στους δανειστές, προνομιακή εργασία της επιχειρήσεως, και διάφορες ατέλειες.
Το ταξίδι από Σύρο στον Πειραιά.
Μετά από λίγο χρόνο από σύσταση της εταιρίας , αποκτήθηκαν τέσσαρα ακόμη σκάφη, δύο τροχήλατα το «Βασιλεύς Οθων», και το «Βασίλισσα Αμαλία», 748 κοχ το καθένα, και δύο ελικοκίνητα, το « Επτάνησος» και το «Βυζάντιο», 613 κοχ το καθένα.
Τα ακτοπλοϊκά αυτά σκάφη εκτελούσαν ταχυδρομική κυρίως υπηρεσία και μεταφορών επιβατών, μεταξύ λιμένων του ελευθέρου τότε Βασιλείου και των υπόδουλων ελληνικών μερών.
Μέχρι το έτος 1875, το σύνολο των πλοίων της εν λόγω εταιρίας ανήλθε σε 14 σκάφη, μερικά των οποίων άρχισαν να επεκτείνουν τα ταξίδια τους μέχρι Τεργέστης και Κωνσταντινουπόλεως.
Όμως παρά τη συνεχή οικονομική και εθνική ενίσχυση του Κράτους οι εργασίες της Εταιρίας αυτής δεν πήγαιναν καλά. Η επιβατική κίνηση ήταν πολύ περιορισμένη λόγω κυρίως της φτώχιας των κατοίκων. Ο τουρισμός ήταν ανύπαρκτος, οι δε επεμβάσεις και αναμίξεις του Κράτους στα εσωτερικά της Εταιρίας ήσαν άστοχες, αντιοικονομικές και αψυχολόγητες. Πλήθος υπαλλήλων αχρήστων, διοριζόταν από κάθε Κυβέρνήση και εκδίδονταν σωρεία δωρεάν εισιτηρίων, με αποτέλεσμα τις δυσβάστακτες επιβαρύνσεις της Εταιρίας.
Για όλους αυτούς τους λόγους το έτος 1892 επήλθε διάλυση της Εταιρίας. Μετά από ένα χρόνο ιδρύθηκε νέα Ακτοπλοϊκή Επιχείρηση «Η Ατμοπλοΐα της Σύρου», με έδρα πάλι τη Σύρο και με δύναμη πέντε πλοίων, που περιήλθαν στους μετόχους της νέας επιχείρησης εκ της «παλαιάς» τοιαύτης.
Στη συνέχεια αναπτύχθηκε βαθμηδόν η επιβατική και εμπορευματική κίνηση της χώρας και ιδρύθηκαν και άλλες εταιρείες, όπως η «Πανελλήνιος Ατμοπλοΐα» και οι ατμοπλοϊκές εταιρίες Γουδή με τα ΙΟΝΙΟΝ και ΣΠΕΤΣΑΙ, και Γαλιούπη, με δικά τους πλοία, αφού εκδόθηκε ειδικός νόμος που επέτρεπε τη σύστασή τους.
Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι ή Σύρος (Ερμουπόλη), καθ' όλον τον παρελθόντα αιώνα διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο, όχι μόνον στο Εμπορικό ναυτικό, αλλά και στην ακτοπλοΐα ιδιαιτέρως λόγω της γεωγραφικής θέσεως και της υπάρξεως εκεί ανεπτυγμένων ναυπηγο-επισκευαστικών εγκαταστάσεων – είχε ιδρυθεί από το 1861 το Ναυπηγείο « Νεώριον Σύρου».
Η Σύρος, λόγω ασκήσεως σ αυτήν διαμετακομιστικού εμπορίου, εξελίχθηκε σε αναπτυγμένο εμποροναυτικό κέντρο.
Όμως, από τις αρχές του 20ου αιώνα άρχισε βαθμιαία η εγκατάσταση των συνεχώς αυξανομένων ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων στον Πειραιά.
Πρώτη εγκαταστάθηκε η «Πανελλήνιος Ατμοπλοΐα», κατόπιν η Εταιρία Δεστούνη και Γιαννουλάτου, εν συνεχεία οι εταιρίες Διακάκη, Παληού, Τόγια και Αφών Ιγγλέση. Αργότερα δε και η «Ακτοπλοΐα της Ελλάδος».
Σημαντική είναι η ίδρυση το 1906 της Υπερωκεάνιου Ελληνικής Ατμοπλοΐας που σύνδεσε για πρώτη φορά τον Πειραιά με την Νέα Υόρκη.
Οι εταιρίες αυτές κατά την περίοδο μέχρι του 1932 εργάστηκαν με το σύστημα του απολύτως ελεύθερου ανταγωνισμού που συχνά έφθανε σε αθέμιτο. Τα αποτελέσματα, όπως αναμενόταν, υπήρξαν καταστρεπτικά για τις περισσότερες. Και τούτο καρά το γεγονός ότι στην επεκταθείσα στο μεταξύ εδαφικά χώρα, άρχισε να αναπτύσσεται και ο πληθυσμός και το εμπόριο και η επικοινωνία.
Αλλα μέσα συγκοινωνίας, εκτός του σιδηροδρόμου και των ακτοπλοϊκών πλοίων δεν υπήρχαν τότε, ούτε αυτοκίνητα, ούτε αεροπλάνα. Τα ακτοπλοϊκά πλοία, εκτός των σιδηροδρόμων εκτελούσαν αυτά και μόνο θαλασσίως, τόσο τη μεταφορά επιβατών, όσο και την διακίνηση εμπορευμάτων εσωτερικού. Το οδικό δίκτυο βρισκόταν σε οικτρά κατάσταση και καμία σύνδεση δια πορθμείου δεν υπήρχε.
Το 1930—1931 η συσταθείσα τότε μεγάλη επί της Ναυτιλίας επιτροπή υπό τον Ανδρέα Μιχαλακόπουλο, εφάρμοσε το μέτρο της αποσυμφόρησης της Ακτοπλοΐας, δια της απομακρύνσεως και αχρηστεύσεως πολλών και αχρήστων σκαφών, κατόπιν αποζημιώσεως των πλοιοκτητών τους.
Το έτος 1932 εκδόθηκε ο Νόμος 6059 «περί ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών», ο όποιος ισχύει μέχρι και σήμερον, με πολλές στο μεταξύ τροποποιήσεις και συμπληρώσεις. Ό νόμος αυτός επεδίωξε, αφ' ενός την εξυπηρέτηση των εσωτερικών Θαλασσίων συγκοινωνιακών μας αναγκών, αφ ετέρου δε έθεσε περιορισμούς εις στον αθέμιτο ανταγωνισμό.
Το έτος 1939, επί Κυβερνήσεως Μεταξά εξεδόθη ο υπ' αριθμ. 1652 νόμος «περί τρόπου εκμεταλλεύσεως των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών», δια του οποίου ιδρύετο υποχρεωτική κοινοπραξία όλων των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων. Αυτό το σύστημα εκμεταλλεύσεως ίσχυσε μόνο για ένα χρόνο γιατί ξέσπασε ο Β. Παγκόσμιος Πόλεμος.
Διαρκούντος του πολέμου τα επιβατηγά μας σκάφη και τα ακτοπλοϊκά βυθίσθηκαν κατόπιν εχθρικών ενεργειών.
Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας οι ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες γίνονταν αρχικά δια ί/φ - π/κ, - με π/κ ταξίδεψα κι εγώ το 1947 Πόρο-Πειραιά, εν συνεχεία δε με κορβέτες που παραχωρήθηκαν από τους συμμάχους.
Από του έτους 1950, αφού αποκαταστάθηκε η τάξη στην Ελλάδα, νέες ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις εμφανίζονται, όπως οι "Αδελφοί Τυπάλδου», η Εταιρία Καβουνίδου, η Ηπειρωτική αδελφών Ποταμιάνου, η Θηραϊκή Μ.Νομικού, Κ Ευθυμιάδη κ.λ.π.
Την μεταπολεμική περίοδο τα υπερωκεάνια αρχίζουν να λειτουργούν και σαν κρουαζιερόπλοια.
Από το 1970 έχουμε την είσοδο και την εδραίωση των εταιρειών λαϊκής βάσης με αφετηρία την Κρήτη καθώς και άλλες τα μεγάλα νησιά Αιγαίου και Ιονίου.
Το «ΤΑΣΟΣ» ήταν το πρώτο ελληνικό κρουαζιερόπλοιο, που γεννήθηκε χάρη σε μια ιδέα του Τάσου Ποταμιάνου, «πατριάρχη» της ελληνικής κρουαζιέρας, ανήκε στην «Ηπειρωτική Ατμοπλοΐα», με σήμα τον βυζαντινό σταυρό. Το πλοίο άρχισε να ταξιδεύει το 1934 ναυλωμένο οπή αμερικανούς αρχαιολόγους και πραγματοποιούσε κρουαζιέρες-με τη σημερινή τους έννοια- ατά νησιά του Αιγαίου. Η «Ηπειρωτική» γιγαντώθηκε με συνεχιστές τα παιδιά του Τάσου, ο Ανδρέα και Γιώργο Ποταμιάνο.
ΥΠΕΡΩΚΕΑΝΙΟΣ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ
Τα πρώτα υπερωκεάνεια άρχισαν να διαπλέουν τον Ατλαντικό περί το 1840. Η περίοδος όμως ακμής της εν λόγω κατηγορίας πλοίων ήταν από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 20ου. Δυστυχώς τα πλοία αυτά συνδέθηκαν ιστορικά, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, με τις άγριες εποχές του φαινομένου της μετανάστευσης καλούμενα και «μεταναστευτικά ποντοπόρα πλοία».
Οι ελληνικές υπερπόντιες γραμμές που αναπτύχθηκαν ήταν κυρίως δύο η γραμμή Βορείου Ατλαντικού (1907– 1977), που τη διέκοψε για επτά χρόνια ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και η γραμμή Αυστραλίας (1947 – 1977).
Μία εταιρεία που προσπάθησε, αλλά απέτυχε ήταν του Δ. Μωραϊτη και του Παν. Βαλλιάνου (1906 -1908), με τα Εγγλέζικα υπερωκεάνια "Μωραϊτης" και "Αθήναι".
Μετά την χρεωκοπία της δημιουργήθηκε η " Υπερωκεάνιος Ελληνική Ατμοπλοϊα» με τα ίδια πλοία. Χρεωκόπησε και αυτή και το 1912 απορροφήθηκε από τους Εμπειρίκους.
Η «Εθνική Ατμοπλοία της Ελλάδος» των αδελφών Εμπειρίκου όμως, κυριάρχησε στο
χώρο των υπερωκεανίων για 30 ολόκληρα χρόνια (1908-1937). Άρχισε τις
εργασίες της με την παραλαβή το 1909 από τα αγγλικά
ναυπηγεία του υπερωκεάνιου «Πατρίς» (4890 κόρων ολικής χωρητικότητας).
Στη συνέχεια ακολούθησαν το «Μακεδονία» (6.333 κορ.), το «Ιωάννινα»
(4.191 κ.), το «Θεσσαλονίκη» (4.682 κορ.), το «Βασιλεύς Κωνσταντίνος» (μετέπειτα
«Μεγάλη Ελλάς» και «Βύρων») που μπορούσε να μεταφέρει 1800 μετανάστες, το «Βασιλεύς
Αλέξανδρος», το «Κωνσταντινούπολις» και ο «Μορέας».
Η «Εθνική» συχνά αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει επιτάξεις και φθορές
πλοίων, από πολεμικές αντιξοότητες (Βαλκανικοί πόλεμοι, Α΄ παγκόσμιος πόλεμος)
αλλά και από εχθρότητα αντίπαλων πολιτικών μερίδων που εναλλάσσονταν τότε στη
διακυβέρνηση της χώρας. Στη συνέχεια η «Εθνική» ίδρυσε την αγγλική εταιρεία
«Byron Steamship Company» που διαλύθηκε το 1928, υπέγραψε μια ατυχή σύμβαση το
1932 με το κράτος και τελικά το 1937 διαλύθηκε.
Ακολούθησαν η "Μπάυρον Ατμοπλοΐα", η "Γκρηκ Λάιν" των Αφων Γουλανδρή, με τα «ΟΛΥΜΠΙΑ» και «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗ» η "Εθνική Ελληνική Γραμμή Αμερικής" του Ε. Ευγενίδη, η "Χανδρίς Λάϊνς" του Α. Χανδρή με το «ΠΑΤΡΙΣ» , η "Χομ Λάϊν" του Ε. Ευγενίδη, η "ΕΛ.ΜΕ.Σ" καθώς και εκείνη του Ι. Λιβανού στο Λονδίνο.
Αριστερά, στο βάθος, το υ/κ "Βασιλεύς Αλέξανδρος" στο έργο του Παντελή Βούλγαρη "Οι νύφες", στη μέση το υ/κ "ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ", και δεξιά το υ/κ "ΟΛΥΜΠΙΑ".
***** Το «ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ» ναυπηγήθηκε στη Γλασκόβη το 1922. Το 1939 περιήλθε στη ΓΚΡΗΚ ΛΑΙΝ και δρομολογήθηκε στη γραμμή Πειραιώς-Νέας Υόρκης. Στον πόλεμο πέρασε στην υπηρεσία των Συμμαχικών δυνάμεων ως οπλιταγωγό και το 1947 επιστρέφει στη ΓΚΡΗΚ ΛΑΙΝ και πάλι ως «Νέα Ελλάς», αφού γλίτωσε από τα εχθρικά αεροπλάνα και υποβρύχια! Ταξιδεύει στη γραμμή Πειραιάς-Νέα Υόρκη μέχρι το 1955, οπότε μετονομάζεται Νέα Υόρκη και εκτελεί τη γραμμή Μπρεμεμχάβεν-Νέας Υόρκης. Το 1959 παροπλίζεται στον Πειραιά και διαλύεται το 1961.
*** Το θρυλικό υπερωκεάνιο «ΟΛΥΜΠΙΑ» ναυπηγήθηκε το 1953 στη Γλασκόβη για τη ΓΚΡΗΚ ΛΑΙΝ και ύψωσε σημαία Λιβερίας. Από τον Απρίλιο του 1955 μεταφέρεται στη γραμμή Πειραιώς-Ν. Υόρκης. Και από το 1968 έφερε την ελληνική σημαία. Το 1970 μετατρέπεται σε κρουαζιερόπλοιο ενιαίας θέσεως, πέρασε μια μακρά περίοδο παροπλισμού στο Πέραμα (1974-1982) για να αγοραστεί από Φιλανδούς και να επανακάμψει στις θάλασσες για κρουαζιέρες στην Καραϊβική.
Το πρώτο ελληνικό υπερωκεάνιο « ΜΩΡΑΪΤΗΣ» έζησε μόλις 26 χρόνια. Ναυπηγήθηκε στη Μεγάλη Βρετανία, για λογαριασμό του Δ. Γ. Μωραϊτη και περιήλθε στην Ελληνική Υπερωκεάνιο Ατμοπλοΐα για να μετονομαστεί «Θεμιστοκλής». Το 1914 αλλάζει εταιρεία (Εθνική Ατμοπλοΐα). Το παρθενικό του ταξίδι Πειραιάς-Νέα Υόρκη, έγινε στις 4 Ιουλίου 1907, την ημέρα της Ανεξαρτησίας των Η.Π.Α. και το τελευταίο του το 1924. Διαλύθηκε το 1933.
Το «ΠΑΤΡΙΣ» ναυπηγήθηκε για την Εθνική Ατμοπλοΐα της Ελλάδος. Πρώτο ταξίδι του Πειραιά-Πάτρα για Νέα Υόρκη στις 2 Απριλίου 1009. Το τελευταίο υπερπόντιο ταξίδι του έγινε το 1920. Επιτάχθηκε από την ελληνική κυβέρνηση για τις ανάγκες της Μικρασιατικής Εκστρατείας το 1920-22. Παροπλίσθηκε αμέσως μετά και το 1925 πωλήθηκε σε Γάλλους.
Το «ΠΑΤΡΙΣ ΙΙ» το πλοίο των Εμπειρίκων ναυπηγήθηκε στη Μ. Βρετανία το1926 για λογαριασμό της Εθνικής Ατμοπλοΐας της Ελλάδος. Ταξίδεψε κυρίως στη Μεσόγειο, στη γραμμή Μασσαλίας-Πειραιώς-Αλεξανδρείας μέχρι το 1940, οπότε πωλήθηκε σε Σουηδούς.
Το «Βασίλισσα Φρειδερίκη» άρχισε να ταξιδεύει με ελληνική σημαία το 1955., οπότε μετονομάσθηκε από ΑΤΛΑΝΤΙΚ σε Βασίλισσα Φρειδερίκη. Το πρώτο ταξίδι Πειραιάς-Νέα Υόρκη έγινε στις 29 Ιανουάριοι1 1955. Ήταν λαμπρό και διάσημο πλοίο. Υπέστη γενναία μετασκευή και από το 1961 ήταν «πλωτό ανάκτορο». Το 1965 η εταιρεία Εθνική Γραμμή Βορείου Αμερικής πέρασε στον όμιλο Χανδρή και παρέμεινε με το ίδιο όνομα στη γραμμή της Αμερικής, με κάποια ταξίδια προς την Αυστραλία. Παροπλίσθηκε το 1971, επανέκαμψε για κρουαζιέρες το 1973 και διαλύθηκε το 1977.
Το « ΒΡΕΤΑΝΙΣ» ναυπηγήθηκε στη Μασαχουσέτη το 1932 ως «ΜΟΝΤΕΡΕΫ» και ταξίδεψε στη γραμμή Σαν Φρανσίσκο-Σίδνεϊ. Οπλιταγωγό στον πόλεμο (1941-46). Μετά τον πόλεμο ταξίδεψε για λίγο, παροπλίσθηκε, πουλήθηκε στην αμερικανική κυβέρνηση και το 1970 αγοράσθηκε από τον όμιλο Χανδρή. Μετονομάσθηκε σε «Βρετανίς», μετασκευάσθηκε στο Πέραμα και ύψωσε ελληνική σημαία. Ταξίδεψε για δυο χρόνια στη γραμμή Πειραιώς-Αυστραλίας και από το 1975 έκανε κρουαζιέρες.
Το «ΕΛΛΗΝΙΣ» είναι αδελφό πλοίο του «Βρετανίς». ναυπηγήθηκε στη Μασαχουσέτη και στον πόλεμο επιτάχθηκε ως οπλιταγωγό. Επεστράφη στους πλοιοκτήτες και συνέχισε να ταξιδεύει από Αμερική σε Αυστραλία. Το 1963 αγοράζεται από τον όμιλο Χανδρή, υφίσταται μετασκευή και μετονομάζεται σε «Ελληνίς». Τοποθετήθηκε στη γραμμή «περί τον κόσμο» και από το 1976 μέχρι το 1980. που παροπλίσθηκε, εκτελούσε κρουαζιέρες. Ταξίδεψε για τελευταίο φορά στην Αυστραλία το 1976 και διαλύθηκε στην Ταϊβάν το 1986.
Πίνακας ελληνικών Υ/Κ κατ΄ αλφαβητική σειρά (όνομα Υ/Κ Ελλ. Αγγλ.– έτος ναυπήγησης – εκτόπισμα – ταχύτητα)
Υ/Κ Αθήναι(Athinai)1908 6.742τον 15κ.
Υ/Κ Ακρόπολις(Acropolis) 1890 5.722τον 13κ.
Υ/Κ Αμερικανίς (Americanis) 1952 17.041τον 17,5κ.
Υ/Κ Αργεντινή (Argentina) 1913 11.015τον 15κ.
Υ/Κ Αρκαδία(Arkadia) 1931 20.259τον 19κ.
Υ/Κ Ασσιμίνα (Assimina) 1915 5.751τον (;)κ.
Υ/Κ Ατλάντικ (Atlantic) 1927 20.553τον 21κ.
Υ/Κ Αυστραλίς (Australis) 1940 33.532τον 24κ.
Υ/Κ Βασιλεύς Αλέξανδρος 1908 16.971τον (;)κ.
Υ/Κ Βασιλεύς Κωνσταντίνος 1914 9.272τον 17κ.
Υ/Κ Βασίλισσα Άννα Μαρία 1955 25.516τον 21κ.
Υ/Κ Βασίλισσα Σοφία «αδελφό» "Β.Κωνσταντίνος".
Υ/Κ Βασίλισσα Φρειδερίκη πρώην «Ατλάνικ».
Υ/Κ Βραζιλία (Brasil) 1905 10.754τον 19κ.
Υ/Κ Βρετάνη (Britany) 1951 16.355τον 18κ.
Υ/Κ Βρετανίς (Britanis) 1932 18.017τον 20κ.
Υ/Κ Βύρων (Byron) πρώην «Μεγάλη Ελλάς»
Υ/Κ Έδισων (Edison) 1896 10.711τον 15κ.
Υ/Κ Ελληνίς (Ellinis) 1932 18.163τον 19,5κ.
Υ/Κ Εριέττα (Henrietta) 1929 14.131τον 15κ.
Υ/Κ Εριέττα (Henrietta Latsi) 1937 23.722τον 20κ.
Υ/Κ Θεμιστοκλής (Themistocles) 1907 6.045τον 13κ.
Υ/Κ Θεσσαλονίκη (Thessaloniki) 1890 4.672τον 12κ.
Υ/Κ Ιταλία (Italia) 1928 20.223τον 17κ.
Υ/Κ Ιωάννινα (Ioannina) 1897 4.167τον 12,5κ.
Υ/Κ Κάιρο (Cairo) 1907 1344τον 14κ.
Υ/Κ Καμπέρα (Canberra) 1913 7.707τον 15κ.
Υ/Κ Κολούμπια (Colymbia) 1913 9.424τον 15κ.
Υ/Κ Κυρήνεια (Cyrenia) 1911 7.527τον 17κ.
Υ/Κ Κωνσταντινούπολις (Constantinople) 1897 11.456 15κ.
Υ/Κ Λακωνία (Lakonia) 1930 20.314τον 17κ.
Υ/Κ Μακεδονία (Macedonia) 1912 6.333τον 17κ.
Υ/Κ Μαργαρίτα (Margarita) 1945 9.124τον 15κ.
Υ/Κ Μαργαρίτα Λ (Margarita L) 1960 37.640 22κ.
Υ/Κ Μαριάννα (Marianna) 1930 14.128
Υ/Κ Μαριάννα ΙV (Marianna IV) 1944 9.140 15κ.
Υ/Κ Μαριάννα Λάτση (Marianna) 1935 23580τον 20κ.
Υ/Κ Μαριάννα VI (Marianna VI) 1951 14.083τον 16κ.
Υ/Κ Μαριάννα 9 (Marianna 9) 1961 19393τον 20κ.
Υ/Κ Μεγάλη Ελλάς Βλ. "Βασιλεύς Κωνσταντίνος"
Υ/Κ Μωραΐτης (Moraitis) πρώην «Θεμιστοκλής»
Υ/Κ Μωρέας (Moreas) 1902 8.497τον 15κ.
Υ/Κ Νέα Ελλάς (Nea Hellas) 1922 16.991τον 16κ.
Υ/Κ Νεπτούνια (Neptunia) 1920 10.519τον 15κ.
Υ/Κ Ολύμπια (Olympia) 1953 22.979τον 22κ.
Υ/Κ Ομηρικός (Homeric) 1931 18.017τον 20κ.
Υ/Κ Πατρίς (Patris) 1909 4390τον 14κ.
Υ/Κ Πατρίς (Patris) 1950 18.400τον 18,5κ.
Υ/Κ Πρωτέα (Protea) 1920 7.430τον 15κ.
Υ/Κ Ρένα (Rena) 1906 1.619τον 12κ.
Υ/Κ Τασμανία (Tasmania) 1940 11.072τον 17κ.
Υ/Κ Τζένη (Jenny) 1918 7.914τον (;)κ.
( Ο πίνακας είναι από τη Βικιπαίδεια)
© KOUTOUZIS.GR Αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο με αναφορά στην
πηγή www.koutouzis.gr .