Το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής  του  Πόρου  ιδρύθηκε κατ αρχήν το 1720     και ολοκληρώθηκε το 1734.   Ως ιδρυτής της Μονής φέρεται ο    μητροπολίτης     Αθηνών  Ιάκωβος Β'. Το άρχισε με δικά του χρήματα, και το συνέχισε με προσφορές χριστιανών. ( Είναι κηρυγμένο διατηρητέο ιστορικό μνημείο   μεταβυζαντνών  χρόνων  ΦΕΚ 332/6-8-36).

               Ο Ιάκωβος είχε επισκεφθεί  το ναό – μοναστήρι   των Ταξιαρχών  που υπήρχε εκεί από τον 14^ο  αιώνα, -βυζαντινού ρυθμού- και από την παραπλήσια πηγή ήπιε νερό και θεραπεύτηκε από   τη λιθίαση που έπασχε. Από τότε ονόμασε την πηγή εκείνη «αθάνατο νερό».   Γι αυτό  και ίδρυσε το μοναστήρι  της Ζωοδόχου Πηγής.

                                             Το   «αθάνατο   νερό»,  δωρεά  των Ζήνωνος Χατζηλουκά  και Ιωαν.  Φάρσα,  1873.

    Στα  1770 ένας εκ των Αγιορειτών «Κολλυβάδων» μοναχών  της Μονής  Προφήτη Ηλία της Ύδρας, ο ιερομόναχος Φιλόθεος, έμεινε  για κάποιο  διάστημα στο Μοναστήρι  του   Πόρου και κατόπιν κατευθύνθηκε  στη Λογγοβάρδα Πάρου.                                                                                                        

   Ο οικουμενικός Πατριάρχης Παϊσιος ο Β, εξέδωσε σιγίλιο με το οποίο η Μονή χαρακτηρίζεται   ως  Σταυροπηγιακή. Το σιγίλιο είναι έγγραφο σε μεμβράνη και φέρει την υπογραφή   του Πατριάρχη  και  της Πατριαρχικής  Συνόδου,  και «βούλα» -σφραγίδα από μολύβι, που στη μια όψη της έχει την εικόνα της Παναγίας, και στην άλλη το όνομα του Πατριάρχη. ( Φυλάσσεται   στην Εθνική  Βιβλιοθήκη  του Παρισιού).

              Σταυροπηγιακή  ονομάζεται  μία  μονή  όταν στα θεμέλιά της έχει χτιστεί  Σταυρός. 

     Η Μονή της Καλαυρίας πλήρωνε στο Πατριαρχείο 60 γρόσια το χρόνο, γιατί  υπαγόταν απ' ευθείας   στο  Πατριαρχείο  και όχι  σε  Μητρόπολη. -Τώρα υπάγεται  στην  Μητρόπολη Υδρας, Σπετσών και Αιγίνης.  Και απολάμβανε  του προνομίου  της Υψηλής Πύλης, που απαγόρευε  σε Τούρκους να πατούν το πόδι τους σ αυτήν και στα «μετόχια» της. Γι αυτό και αποτέλεσε  τόπο  μυστικών  συναντήσεων  των αγωνιστών    της περιοχής  για την οργάνωση  του Αγώνα.

        Η Μονή περιβάλλεται  από τείχη  με μοναδικά ανοίγματα  την κεντρική είσοδο και τις πολεμίστρες.

          Ο ηγούμενος της μονής είχε το προνόμιο να φορεί στις επίσημες ιερουργίες μανδύα και να κρατεί πατερίτσα. Είχε   30    κελιά   που   σώζονται   και   σήμερα,  και   βιβλιοθήκη   με  150 τόμους  εκκλησιαστικών βιβλίων και πατριαρχικές μεμβράνες εκατοντάδων χρόνων – μεγάλης αξίας και σημασίας.

 Το  «σιγίλιο»                                                       Το  τέμπλο                                             Η  σφραγίδα της  Μονής

του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε.                        

( Φυλάσσεται  στη Μονή)          

            Στο αρχείο   της  Μονής  υπάρχει  ένα  σιγίλιο  του  Πατριάρχη    Γρηγορίου Ε'-είχε   εκδοθεί  το   Μάρτη του 1798- που επικύρωνε   εκείνο  του  Παϊσιου, και  ένα άλλο  όμοιο  για  τη μονή του Αγίου Δημητρίου Δαμαλά.  Βρίσκονταν επίσης τρία τουρκικά έγγραφα, από  τα οποία το ένα, ήταν διαταγή του τούρκου ναυάρχου Σουλεϊμάν πασά, με χρονολογία « Οκτώβριος 1739 », με την οποία διάταζε τα πλοία του τουρκικού στόλου να μην  ενοχλούν τους μοναχούς, ούτε τη Μονή.

    Στη Μονή της Ζωοδόχου Πηγής κατέφυγαν τον καιρό της επαναστάσεως του 1821 Αγιορείτες  από  τη  Μονή Διονυσίου φέρνοντας μαζί τους, τους θησαυρούς της Μονής τους και έμειναν μια  διετία περίπου φιλοξενούμενοι   των μοναχών της Μονής Ζωοδόχου Πηγής, μέχρι   που  πέρασε ο Τουρκικός κίνδυνος.

            Ο ναός στο δάπεδο, κάτω από το θόλο,  έχει  τρίζηνο και γράμματα εκκλησιαστικά , που φανερώνουν  ότι  αυτό  κατασκευάστηκε  από  τον  Πελοποννήσιο Κυπριανό.

             Το τέμπλο του ναού είναι έργο ωραίας ξυλογλυπτικής τέχνης και φιλοτεχνήθηκε στην Καππαδοκία το  17^ο  αιώνα.  Σ  αυτό είναι τοποθετημένες  οι εικόνες  των Ταξιαρχών  και   της  Παναγίας, που βρέθηκε  από βοσκούς κατά  τρόπο θαυματουργό.

    Δεξιά του τέμπλου βρίσκεται φιλοτεχνημένη η εικόνα της Μονής, η Παναγία η Ζωοδόχος Πηγή, η οποία χρονολογείται το 1650.

     Μπροστά υπάρχει ασημένια κανδήλα  που πιστοποιεί το θαύμα που έγινε, την ευεργετική βροχή που χάρισε η Παναγία έπειτα από ικετευτική δέηση μοναχών και κληρικών.

       Θαυματουργή επίσης και μεγάλης αξίας, είναι και η μικρή εικόνα που βρίσκεται αριστερά και πλησίον της εισόδου του Ναού, σε ξυλόγλυπτο προσκυνητάριο.
Είναι η Παναγία η Αμόλυντος, που χρονολογείται το 1590, στολισμένη με αργυρεπίχρυσο κάλυμμα. Λέγεται και "Εύρεσις" επειδή βρέθηκε στο δάσος.  Είναι δέηση Ζωσιμά Ιερομόναχου.

        Στο Δυτικό τοίχο του Ναού, βρίσκεται αναρτημένη εικόνα του Παντοκράτορος Χριστού, εξαιρέτου τεχνοτροπίας (1780).

      Yπάρχουν και άλλες 2 εικόνες που είναι αφιερώματα των Ναυάρχων Βασιλείου Μπουντούρη και Ανδρέα Μιαούλη.

      Λέγεται ότι ο Μιαούλης είχε τούτη την εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής, με αργυρεπίχρυσο κάλυμμα, εις το πολεμικό του πλοίο τον "Άρη". Την είχε αναρτημένη στη γέφυρα του πλοίου και επικαλείτο την Παναγία συχνά κατά την διεξαγωγή των ναυμαχιών.

            Ωραιότατο   και  μεγάλης  αξίας έργο  τέχνης είναι   η   εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής,- Παναγίας- την οποία ζωγράφισε ο  ιταλός  ζωγράφος  Ραφαήλ Τσέκολι,  το  έτος  1849. Ο ρομαντικός ζωγράφος ήρθε στο μοναστήρι με την κόρη του Άρτζια, η οποία  έπασχε από φυματίωση  αλλά πέθανε και τάφηκε στον περίβολο του ναού.   

      Τότε ο Τσέκολι, με βαθύ πόνο στην καρδιά του, ζωγράφισε την εικόνα της Θεοτόκου, έχοντας   στο   μυαλό   του   τη γλυκιά μορφή της κόρης του. Στην μαρμάρινη πλάκα του   τάφου της είναι γραμμένη η επιγραφή:

                          AD                                                                        ΣΤΗΝ

            ARZIA    CECCOLI                                            ΑΡΤΖΙΑ    ΤΣΕΚΟΛΙ

ANGELO  IN  FORME   UMANE                     ΑΓΓΕΛΟ   ΜΕ  ΜΟΡΦΗ  ΑΝΘΡΩΠΟΥ

VISSUTA    MENO   DI   XX ANNI             ΠΟΥ ΕΖΗΣΕ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 20  ΧΡΟΝΙΑ

CHE  VIOLENTA   TISI  RAPIVA                          ΚΑΙ ΠΕΘΑΝΕ ΑΠΟ ΦΘΙΣΗ

CLI  XI  LUGLIOU   MDCCCXIIX(1849)                ΣΤΙΣ  11 ΙΟΥΛΙΟΥ   1849

IL  MONASTERO   DI CALAYRIA              ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ    ΤΗΣ   ΚΑΛΑΥΡΙΑΣ

I  GENITORI  INCONSOLABILI                    Ο  ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΗΣ   ΑΠΑΡΗΓΟΡΗΤΟΣ

QUESTA   DOLENTE   MEMORIA               ΤΗ  ΘΛΙΨΗ ΤΟΥ  ΣΤΗ   ΜΝΗΜΗ   ΤΗΣ

                     ROSERO                                                                   ΑΠΟΘΕΣΕ

  Η εικόνα της Παναγίας του Τσέκολι.                       Ο   τάφος της Αρτσια.                            

    Ο Τσέκολι έχει φιλοτεχνήσει και  την εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής του φερώνυμου ναού της Αθήνας,  Ακαδημίας 67.  

      Στον εξωτερικό νότιο τοίχο του καθολικού, είναι ενσωματωμένο και το ηλιακό ρολόϊ, έργο του Ιερομονάχου Γαλακτίωνος Γαλάτη, προηγουμένου της Ι. Μονής.

           Στον πρόναο υπάρχουν οι τάφοι των μεγάλων ανδρών της Eπανάστασης  του Μανόλη  Τομπάζη, που  πέθανε στην 'Υδρα το Ι831 και τάφηκε εκεί, του  Ψαριανού Νικολάου Αποστόλη, του Χρονία Δροσινού, των αδελφών Χριστοδούλου( Σολιώτη), του  Βατικιώτη, του Κατιτζάρη, του Παυλίδη   και  άλλων.   

          Στο Μοναστήρι είναι θαμμένος και ο  αξιωματικός  της Βρετανικής φρουράς    BRUDNELL J. BRUCE.

          Ηγούμενοι της Μονής υπήρξαν ο Βικέντιος- προ της Επαναστάσεως­ - ο Γρηγόριος Κριεζής (στις μέρες του  επιχρυσώθηκε  το τέμπλο) , ο Κυπριανός (στρώθηκε το δάπεδο, 1802, με δαπάνη   Αντ. Καραμανλή )  ο Νικηφόρος  (ανακαινίστηκε η Μονή πλήρως ),  ο Γαλακτίων Γαλάτης,1815  μάλλον   Ποριώτης,   πρώην   ωρολογοποιός   (κατασκεύασε   το ηλιακό    ρολόϊ   που  υπάρχει στη  Μονή),  ο   Ποριώτης  Ιγνάτιος Παγώνης ( 1830 -1857),  ο Παπασπυρίδων ο Ποριώτης (αυτός φύτεψε τον ελαιώνα ), ο  Πελάσγιος ο Πελοποννή­σιος , ο  Νικηφόρος  Σακκελίων   ( κατασκεύασε   και   δώρισε   το     προσκυνητάρι),    ο   Νικηφόρος Παπασπυρόπουλος και ο Νείλος Σέγκος (1887 ),  διάφοροι άλλοι , ο Χαρίτων Χαμακιώτης,  ο  Εφραίμ   Στενάκης-σημερινός Μητροπολίτης Υδρας- και  τελευταίος (2003)  ο αρχιμανδρίτης Λουκάς Ζήσιμος.

       Στη    δεκαετία  του 30  το μοναστήρι είχε 9 μοναχούς  και  το  1992  είχε   πέντε.

     Ο Χαρίτων  Χαμακιώτης  εν μέσω άλλων  ιερωμένων (Ι. Ρουμάνη).

    Επί  Ιωάννου   Καποδίστρια  (  από  30-10-1830)  και  μέχρι της  δολοφονίας του  (27-9-1831) χρησιμοποιήθηκε  σαν  Εκκλησιαστική  Σχολή, με  διευθυντή  τον Ποριώτη  ηγούμενο  Ιγνάτιο Παγώνη (1821-1857). Πρώτοι  δάσκαλοι  ήταν οι Αγιορίτες ιερομόναχοι Βενέδικτος Ρώσος (+28- 5-1840 )  και Προκόπιος Δενδρινός  (+14-8-1848). Οι μαθητές ήταν 15 και διδάσκονταν  Ελληνικά, ιστορία, ιερά κατήχηση, ιεροτελεστίες και άλλα. Τότε Μητροπολίτης Υδρας ήταν  ο Γεράσιμος και Δαμαλά ο Ιωνάς.

     Στις 3 Φεβρουαρίου του 1830 ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας ζήτησε την ενίσχυση της Εκκλησιαστικής Σχολής του Μοναστηριού.Ο Κυβερνήτης είχε πληροφορηθεί με μεγάλη χαρά τη λειτουργία της.

    Ο   Γκεοργκ Λουντβιχ  Μάουρερ,  μέλος της Αντιβασιλείας  του Οθωνα, πολέμιος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη,  στο βιβλίο  του  «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ» γράφει το 1835  για τη Μονή  στη σελίδα 330    ( τα στοιχεία μας παραχώρησε ο ιστοριοδίφης Δημοσθένης Μπούκης του Γιάννη) :

          Εικόνες  από το βιβλίο  της Ιωάννας   Ρουμάνη    

   Η θαυματουργή  εικόνα της Ζωοδόχου  Πηγής (17ος  αιών)              Η Παναγία  η  Γλυκοφιλούσα***

        Στο  Μοναστήρι  λειτούργησε    και  ορφανοτροφείο, αμέσως, 65 μέρες μετά την άφιξη του Κυβερνήτη -  180  ορφανά-   στα   οποία  εκτός  των άλλων, δινόταν και ιματισμός: μια φουστανέλα, δυο  πουκάμισα, δυο ζευγάρια βρακιά, ένα ζευγάρι τσαρούχια, ένα φέσι, ένα πανωφόρι και  μία ζώνη. Για τον ύπνο ένα αχυρένιο  στρώμα και για μαξιλάρι ένα λιθάρι. Κουρεύονταν  δε  σύρριζα.

        Η περίθαλψη της πρώτης ομάδας έγινε  με την εποπτεία του Επτανήσιου  Α. Παπαδόπουλου, ενώ  Διευθυντής του Ορφανοτροφείου ορίστηκε κάποιος Βούας.   

     Και όπως γράφει ο   Νικολαος Δραγούμης (1809-1879) -εργάστηκε στο γραφείο του Καποδίστρια και αργότερα, επί Όθωνα, υπηρέτησε σε διάφορες δημόσιες θέσεις-  στις Ιστορικές αναμνήσεις του» Εκδόσεις ΕΡΜΗΣ  ο Καποδίστριας έδινε ο ίδιος οδηγίες για την κατοικία, την καθαριότητα, το ένδυμα και  την τροφή των μαθητών:

     “Στέλλω σοι”, έγραψε προς τον εν Πόρω Α. Παπαδόπωλον, “στέλλω σοι ενδύματα διά τα υπό την διεύθυνσίν σου παιδία, ήτοι ανά μίαν φουστανέλλαν, δύο βρακία, ζεύγος εμβάδων, φέσιον, καπόταν και ζώνην. Αλλά πριν ή ενδυθώσι φρόντισον να κοπή η κόμη αυτών και να λουσθώσι καλώς. Έχε τον νουν σου ν’ αλλάζωσιν υποκάμισον και βρακίον καθ’ εβδομάδα, να πλύνη δε τα ενδύματα η οικονόμος του σχολείου. Ν’ αερίζωσι μόνα καθ’ εκάστην τας καπότας, να κρεμώσι μετά ταύτα αυτάς εις τον τοίχον από καρφίου ωρισμένου προς έκαστον παιδίον, να γεμίζωνται τα στρώματα διά ξηρού χόρτου ή αχύρου, να έχωσι πέτραν αντί προσκεφαλαίου και να κατακλίνωνται επί των καποτών. Τα σημερινά αυτών ράκη να μη ριφθώσιν, αλλά να πλυθώσι και να φυλαχθώσι χωριστά εντός δέματος, εφ’ ου να σημειωθή ο αριθμός και το όνομα του παιδίου. Να καταγράφης εις ιδιαίτερον κατάστιχον τα ενδύματα όσα λαμβάνεις και να μοι αναφέρης εγγράφως κατά μήνα τα περί της χρήσεως αυτών.

      Στέλλω σοι προς τούτοις εσωκλείστως και σημείωσις των ποινών όσας θα επιβάλλης και των αμοιβών όσας θα υπόσχεσαι. Να μοι αναγγέλλης δε ονομαστί τους διακρινομένους επί πειθαρχία και εκπληρώσει του καθήκοντος. Την δε παρακοήν, την απείθειαν, την αταξίαν και το ψεύδος να τιμωρής ως εξής: κατά πρώτην μεν παρεκτροπήν να επιπλήττης αυστηρώς τον άτακτον παρόντων πάντων των παιδίων. Την δε δευτέραν να ολιγοστεύης κατά το ήμισυ την τροφήν και την τρίτην να εκβάλλης το νέον ένδυμα και να βάλλης αντ’ αυτού τα παλαιά ράκη. Και μόνον μετά παρέλευσιν ωρών είκοσι τεσσάρων να συγχωρής τον άτακτον αφού σε παρακαλέσωσιν οι συνταξιώται αυτού. Η δ’ έκδυσις και η ένδυσις να γίνωνται ενώπιον απάντων των μαθητών. Εγώ δε θ’ αποφασίζω μετά την αναφοράν σου αν αρμόζη να δεχθώμεν βαρυτέρας ποινάς”.

      Το  ορφανοτροφείο επιθεώρησε ο ίδιος  ο   Καποδίστριας  και εξέφρασε την ευαρέσκεια του. Για τρεις μήνες λειτούργησε στη Μονή και πρόχειρο νοσοκομείο. Γενικά  η Μονή πρόσφερε πολλά-  ηθικά και υλικά- και  στον  Αγώνα   και μετέπειτα  κατά την  Κατοχή. Τα τελευταία κοπάδια  από πρόβατα τα πούλησε,  με εντολή της Δημογεροντίας   του Πόρου, για τα έξοδα  του  Ελληνικού  Σχολείου, που    λειτούργησε  στον Πόρο, με πρώτο δάσκαλο  τον  Νικηφόρο  Παμπούκη, που  ήταν  και Φιλικός.

       Επίσης      φιλοξένησε και περιέθαλψε πολλούς πρόσφυγες Κρήτες.

      Κατά τα χρόνια 1837-1887 ζούσε εκεί ο Κωνσταντίνος Τζάνογλους , ο οποίος είχε χάσει τα λογικά του, αλλά έψαλε πολύ μελωδικά.                                    

  Ο  τάφος του  Μανόλη              Του Νικολάου Αποστόλη.       Οι τάφοι των  Ανδρέα   Μιαούλη και  

 Τομπάζη.                                                                                            Βασίλη  Μπουντούρη, προκρίτου

                                                                                                             της Υδρας  - πυρπολητή- ναυάρχου.

Πάνω στον τάφο  του Τομπάζη  είναι  γραμμένοι οι στίχοι:

       ΤΟΥΜΠΑΖΗΣ

Βλέπεις  το δίπηχο τούτο μνήμα      Βαρειά πλάκα   που τον σκεπάζεις

γενναίον άνδρα μέσα κρατεί,          και εις τον τάφον μέσα νεκρός

δεν τον εβόφισεν άγριον κύμα,       πάλιν Μανόλης ζει ο Τουμπάζης

ούτε πολέμου σκληρή βροντή.        Λαμπράς Πατρίδος, λαμπρός υιός.

                                                           15   Μαϊου  1831

 ***   Ο  Βασίλης  Μπουντούρης  που διετέλεσε και διοικητής  του  πρώτου  Πολεμικού  Ναυστάθμου  του Πόρου, δώρισε στο Μοναστήρι   την εικόνα της Παναγίας  της Γλυκοφιλούσας.

    Γύρω από τη Μονή απλώνεται  μεγάλη δασική έκταση με πέυκα. Το ηγουμενοσυμβούλιο της Μονής παραχώρησε δυο μεγάλα τμήματα της εκτάσεώς της για τις  κατασκηνώσεις της Σχολής Ναυτοπαίδων Πόρου και των Κατηχητοπαίδων της   Μητροπόλεως  Υδρας – Σπετσών – Αιγίνης- Ερμιονίδος και Τροιζηνίας.

    Το μοναστήρι  που δεν έχει μόνιμους μοναχούς, αλλά περιοδικά,   συντηρείται  από ενοίκια και εισφορές πιστών. Κατά τα τελευταία χρόνια έγινε μεγάλη αναπαλαίωση της Μονής (ανακατασκευή στέγης – υπόστεγα κ.λ.π.) με  φροντίδα του τότε ηγουμένου της  Μονής  και   τώρα  Μητροπολίτου    κ. Ε φ ρ α ί μ, και με επιστασία  του προηγουμένου  αρχιμανδρίτη Παναρέτου Ασημακόπουλου, ο οποίος και τώρα αφιερώνει το χρόνο του για το μοναστήρι.

***  Σήμερα όπως είπαμε ηγούμενος της Μονής είναι ο αρχιμανδρίτης Λουκάς Ζήσιμος.

ΣΤΗΝ  ΤΡΟΙΖΗΝΙΑ   υπήρχαν  ακόμη  το μοναστήρι  του  Αγίου Δημητρίου  στην Τροιζήνα, το μοναστήρι  της Κοίμησης  της Θεοτόκου  στο Βίδι, που κατήργησε ο Οθωνας  αναγκάζοντας  τον  μοναδικό  τυφλό μοναχό  Καλλίνικο  που υπήρχε εκεί  να καταφύγει  στη  Μονή της Ζωοδόχου Πηγής, και το μικρό μοναστήρι  του   Αγίου Αθανασίου  στο Φουρκαρί.

 Ο ναός της Ευαγγελίστριας  στο Βίδι, μετόχι της Παναγίας της Τήνου.

      Σήμερα  στα ψηλά της Τροιζήνας  υπάρχει η Μονή της  Κεχαριτωμένης  που ιδρύθηκε  το  1976.  Πρώτος Ηγούμενος  ο ο Συμεών  Κούτσας, μετά ο Ησύχιος  Πέπας και τώρα ο  Σπυρίδων Παυλόπουλος.

 ΠΡΟΣΩΠΑ

* Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Παγώνης:  (1ο μισό 19ου αιώνα) δραστήριος Ποριώτης ηγούμενος για πολλά χρόνια στο  Μοναστήρι Πόρου και διευθυντής της πρώτης Ιερατικής Σχολής που ίδρυσε ο Καποδίστριας εκεί στα 1830-31. Συνέδραμε με κάθε τρόπο τους αναξιοπαθούντες του νησιού.

* Αρχιμανδρίτης Γαλακτίων Γαλάτης:  (1790-1844) περισπούδαστος Ποριώτης μοναχός και για μικρό διάστημα  ηγούμενος της Μονής, εστάλη  από τον Κυβερνήτη στην Ελβετία για σπουδές στην ωρολογοποιία, και κατασκεύασε το ηλιακό ρολόι που σώζεται στη δυτικομεσημβρινή γωνία του καθολικού της Μονής.

           Ο Πόρος εκκλησιαστικά, από πολύ παλιά, υπαγόταν στην Επισκοπή Αιγίνης-όχι του Δαμαλά- και  κατόπιν η έδρα της μεταφέρθηκε στην Ύδρα.

          Την 1-8-1727 Επίσκοπος 'Υδρας ήταν ο Καλλίνικος, που μαζί με άλλους αναγνώρισαν  κατά ένα μέρος το Καθολικό Δόγμα, για να αποφεύγουν τις επιδρομές των καθολικών πειρατών. Το ίδιο  είχαν  κάνει, το 1662 ο Παροναξίας Νικόλαος, και  το     1680 ο Αιγίνης Δαμασκηνός.

Επίσκοποι Αιγίνης ήταν χρονολογικά :

               Από το 1204, όταν η Βυζαντινή αυτοκρατορία κατακερματίστηκε, μέχρι το 1537 που ο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα έδιωξε τoυς Ενετούς από την Aίγινα, δεν υπήρξε κανένας επίσκοπος , γιατί οι Ενετοί δεν το επέτρεπαν. Αλλά και όταν την  κατέλαβαν  οι  Τούρκοι, επειδή     οι   κάτοικοι  των  νησιών  ήταν  λίγοι ,  η εκκλησία δίσταζε να συμπληρώσει τον επισκοπικό θρόνο.

      Πρώτος επίσκοπος Αίγινας χειροτονήθηκε ο Διονύσιος Σιγούρος ( 1586 ). Αλλά επειδή δεν υπήρχε «ποίμνιο» πήγε στη Ζάκυνθο. Νέος επίσκοπος χειροτονήθηκε, μετά 19 χρόνια, ο Νήφων.  Τον   Νήφωνα   διαδέχτηκε  ο   Νεόφυτος ως το 1627 που πέθανε. Στις 24.10.1627   χειροτονήθηκε   ο   Δωρόθεος.    Όταν παραιτήθηκε τον Δεκέμβριο του 1651, επίσκοπος  έγινε  ο Μελέτιος,   και μετά ο Δαμασκηνός.     Τον Δαμασκηνό διαδέχτηκε το 1693 ο Καλλίνικος, κι αυτόν  ο Μητροφάνης.

    Στο μεταξύ η έδρα της Επισκοπής από το 1774 είχε μεταφερθεί στην Υδρα. Μετά τον Μητροφάνη επίσκοπος εκλέγεται ο Γρηγόριος, και μετά από αυτόν ο Ιάκωβος, που πέθανε στις 6-3-1787.  Τότε  εκλέχτηκε  ο Παϊσιος  που  παραιτήθηκε  το  1798. Τον Παϊσιο   διαδέχθηκε   ο Ιωακείμ που παραιτήθηκε το 1803.     Στη θέση του εκλέχτηκε ο Αμβρόσιος που πέθανε το 1813. Τον Αμβρόσιο διαδέχτηκε ο Γεράσιμος Pάλλης μέχρι το 1833 που μετατέθηκε στο Ναύπλιο.

      Από το 1852 ως το 1875 μητροπολίτης διετέλεσε ο Νεόφυτος, από το 1882 μέχρι το 1906 ο Αρσένιος, και στο διάστημα 1907-1910 ο Ιωάσας. Στη συνέχεια   το μητροπολιτικό θρόνο κατέλαβε ο Προκόπιος (1912-1965 που πέθανε).   Από   τότε και   μέχρι το 1967, ο θρόνος είχε τοποτηρητή τον Πειραιώς Χρυσόστομο  που εκλέχτηκε Μητροπολίτης  Υδρας –Πόρου- Σπετσών- Ερμιονίδος –Αιγίνης, ο    Ιερόθεος. 

 Ιανουάριο του 2001 , λόγω παραιτήσεως  του Ιεροθέου,  εξελέγη  ο  αρχιμανδρίτης  κ.  Εφραίμ  Στενάκης, από την  Αίγινα -  μέχρι τότε  ηγούμενος  της Μονής Ζωοδόχου Πηγής.

                                                                                 ΒΑΣΙΛΗΣ  ΠΑΝ. ΚΟΥΤΟΥΖΗΣ

                                                                                                12-12-2006

© ΤΡΟΙΖΗΝΙΑ- KOUTOUZIS.GR  Αναδημοσίευση  επιτρέπεται μόνο με αναφορά στην πηγή  www.koutouzis.gr .

Αρχή  σελίδας