ΑΠΟ ΤΑ  ΨΑΡΑ      

ΔΕΠΟΙΝΑ  Σ   ΜΑΝΙΑΤΗ-ΛΑΜΠΙΡΗ     κι όχι μόνο    Αφιέρωμα  στο   1821

                                     άγνωστη ηρωίδα

Η    ηρωίδα Δέσποινα  Μανιάτη  που γεννήθηκε  το     1817  στα  Ψαρά      ήταν   μέλος τής 8ης  γενιάς   της  μεγάλης οικογένειας  των  Μανιατών  που πήραν   το αυτό προσωνύμιο όταν  πήγαν εκεί . Αρχικά ο     κλάδος  είχε  το  επώνυμο  Ντούρος,    durus λέξη Λατινική που σημαίνει σκληρός.     Ο Γιάννης   Ντούρος που  φέρεται  ως γενάρχης    απέκτησε δύο αγόρια τον Γεωργάκη και τον Παναγιώτη     κι αυτοί  στη  συνέχεια  άλλους  κι   άλλους.

Σύμφωνα με πελοποννησιακή παράδοση της οικογένειας Μανιάτη,  ο Γιάννης Ντούρος για να αποφύγει τους μεγάλους          δωγμούς ττων Τούρκων σε βάρος των ραγιάδων εξαιτίας των Ορλοφικών (1770), αναγκάστηκε να πάρει την οικογένειά του  και τα κοπάδια του και να εγκατασταθεί στη Ανατολική Μάνη (στη Λάγια).

(Τα Ορλωφικά είναι η ονομασία αποτυχημένης εξεγέρσεως των Ελλήνων η οποία έληξε στις 26 Μαΐου 1770 και είχε υποκινητή τον τσάρο της Ρωσίας που έστειλε γι’ αυτό το σκοπό στην Ελλάδα τους αδερφούς Ορλωφ).

Ο Τούρκος Αγάς του Λεονταρίου, όταν πληροφορήθηκε το γεγονός έστειλε τους ανθρώπους του να εμποδίσουν το Γιάννη Ντούρο και την οικογένειά του να πραγματοποιήσει το σχέδιό του. Η ίδια παράδοση αναφέρει ότι οι Τούρκοι πρόλαβαν στη θέση Κουτσομύλι του Δυραχίου να μισοκόψουν  το κοπάδι και να αρπάξουν τα στέρφα γίδια, ενώ τα γαλάρια και οι άνθρωποι γλύτωσαν τη σύλληψη με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες. Οι πρόγονοι της οικογένειας παρέμειναν στη Λάγια  μέχρι τις παραμονές του μεγάλου ξεσηκωμού, όπου επέστρεψαν και πάλι στο χωριό για να πάρουν μέρος στην Επανάσταση του 21. Ο Γιάννης Ντούρος κατά τη φυγή του από το χωριό πήρε μαζί του το ένα από τα δύο παιδιά του το Γεωργάκη ενώ τον Παναγιώτη τον εμπιστεύτηκε σε κάποιον κουμπάρο του στα τα Λαγκάδια. Από  κει  και  μετά  οι  απόγονοι  του   Γιάννη  Ντούρου     διασκορπίστιστηκαν   σς  διάφορα  μέρη ης Ελλάδας  όπως  και  στη  Χίο και τα  Ψαρά    παίρνοντας το  επώνυμο   Μανιάτης.  συχνά  και κάπιο  άλλο προσωνύμιο. Κάποιοι   πήγαν στα  ΄Ψαρά  όπως ο Α  ΑνδρέαςΝτούρος ή Μανιάτης.Η Δέσποινα Κανάρη, το γένος Μανιάτη, κόρη τουΑΓΩΝΙΣΤΉ  ΤΟΥ 1821      Ανδρέα Μανιάτη, γεννήθηκε στα Ψαρά και το 1817      Η Δέσποινα Κανάρη, ήταν αγωνίστριακι αυτή  της  της επανάστασης του 1821 Εκεί μέσα  στον  αγώνα  στα Ψαρά, γνώρισε και παντρεύευτηκε  τον   μπουρλιοτιέρη  τον Κωνσταντίνο Κανάρη με τον οποίο απέκτησαν τους : Νικόλαο, Θρασύβουλο, Θεμιστοκλή, Μιλτιάδη, Λυκούργο, Αριστείδη και τη Μαρία

Το 18Πριν   την καταστροφή των Ψαρών πήρε τα παιδιά της και έπσασαν στην θάλασσα για να σωθούν, κολυμπώντας, η Δέσποινα ήξερε καλό κολύμπι, τους περιμάζεψε κάποιο πλοίο και τους πήγε στην Αίγινα, έτσι σώθηκΔαπό την σφαγή.

πολύ  αργότερα, επί   Καποδίστρια,  συναντήθηκε    με άντρα της   στον  Πόρο. λίγο πριν  είχαν  έρθε στο νησί   σο  ησί    και άλλοι   Ψαριανοί  και   Μανιάτες που ππήραν και χτήματα, Γιαννίτσης, Αποστόλης  και άλλοι.

4η γενιά πήραν το επίθετό τους από τον παππού τους το Γιαννάκη Μανιάτη και είναι γνωστοί στα  χχωριά    της Τροιζηνίας  ως Αρβανίτες.

   (Α  

3η γενιά : Ο Νικολάκης (Νικολακιάς) Μανιάτης του Γεωργάκη απέκτησε εννέα παιδιά, τέσσερα αγόρια τον Κωνσταντίνο (Κοτσαράς), τον Αποστόλη (Α

4η γ : Η Θανάσω Μανιάτη του Νικολάκη (Νικολακιά) παντρεύτηκε στις Χειράδεςτο Γεωργανά και απέκτησε ένα γιό και τέσσερις κόρες.   4η γενιά : Η Σταυρούλα Μανιάτη του Νικολάκη (Νικολακιά) παντρεύτηκε στο Τουρκολέκα το Γεώργιο Πετρόπουλο (Μαυρογιώργη), πατέρας του    Μαυρογκήτα.      : Η Δήμητρα Μανιάτη του Νικολάκη (Νικολακιά) παντρεύτηκε στην Ελληνίτσα το Μαδούρο και απέκτησε ένα γιό το Γρηγόρη.  4η γενιά : Η Κανέλλα Μανιάτη του Νικολάκη (Νικολακιά) παντρεύτηκε στην Ελληνίτσα το Μιχάλη Νικολόπουλο και είχε ένα γιό το Δημήτρη και μία κόρη παντρεμένη με τον Αριστείδη Καρτσιώνη Από το Δήμο ξεκινά η οικογένεια των Δημοπουλέων ή αλλιώς και Δημαίων. Απέκτησε τέσσερα αγόρια τον Αδάμη, τον Γεωργάκη τον Γιάννη και τον Δήμο Δημόπουλο.

     3η γενιά : Ο Αδάμης Δημόπουλος του Δήμου παντρεύτηκε στις Χειράδες και απέκτη γενιά : Ο Γεωργάκης Δημόπουλος του Δήμου απέκτησε το Νικόλαο. Αρχικά ήταν κουρέας και κατόπι έμπορος στο Λεοντάρι Αρκαδίας..3η γενιά : Ο Δήμος Δημόπουλος του Δήμου απέκτησε τρία αγόρια το Βασίλη, τον Κώστα και το Δήμο.3η γενιά : Ο Γιάννης Δημόπουλος του Δήμου απέκτησε τρία αγόρια το Θανάση, το Δημήτρη και το Φώτη.   : Ο Γιάννης Ντούρος ή Μανιάτης του Γεωργάκη απέκτησε τρία αγόρια το Δημήτρη, τον Ηλία και το Γεωργάκη.3η γενιά : Ο Δημήτριος Μανιάτης του Γιάννη απέκτησε πέντε αγόρια το Γεώργιο (Μπουκουράς), το Σταματέλο (Ταμίας), το Γιάνν(Γιαννίτσας), το Κωνσταντίνο (Τσιόκας) και τον Παναγιώτη (Τσακής).

 Ο Ηλίας Μανιάτης του Γιάννη απέκτησε  πέντε αγόρια το Γεώργη (Λιόπλος), τον Αντώνη (Μανιαταντώνης), το Νικόλαο (Μανιατονικόλας), τον Αναστάσιο και τον Παναγιώτη (Πατριώτης). Ο Γεώργιος (Λιόπλος) Μανιάτης του Ηλία απέκτησε ένα γιό τον Γιάννη (Λιοπλόγιαννης).

Ο Αντώνιος (Μανιαταντώνης) Μανιάτης του Ηλία απέκτησε δύο αγόρια το Γιάννη και το Γιώργη.4η γενιά : Ο Νικόλαος (Μανιατονικόλας)  Μανιάτης του Ηλία απέκτησε δύο αγόρια τον Ηλία και το Σωτήρη.     4η γενιά : Ο ΑναστάσιοςΜανιάτης του Ηλία απέκτησε ένα αγόρι το Γιώργη (Αναστασογιώργης).

4η γενιά : Ο Παναγιώτης (Πατριώτης) Μανιάτης του Ηλία απέκτησε δύο αγόρια τον Γιώργη και τον Ηλία.

3η γενιά : Ο Γεωργάκης Μανιάτης του Γιάννη απέκτησε τρία αγόρια το Σωτήρη (Σωτηρούλιας) , το Θεοδωρή (Θεοδωρούλιας) και το Νικόλαο (Νικολούλιας).

 5η γενιά : Ο Αθανάσιος Μανιάτης του Σωτηρίου είχε πέντε παιδιά τέσσερα αγόρια τον Σωτήρη, τον Αγγελή, τον Δημήτρη, τον Μανώλη και μία κόρη την Κωντσαντίνα.5η γενιά : Ο Γιωργάκης Μανιάτης είχε ενέα παιδιά: πέντε αγόρια τον Σωτήρη, τον Κώστα, τον Τασιό, τον Ηλία, τον Δημήτρη και τέσσερα κορίτσια την Παναγιώτα, την Μαρία, την Νικολέτα και την Χρισούλα.                5η γενιά : Ο Στάθης Μανιάτης του Σωτηρίου είχε τέσσερα παιδιά. Δύο αγόρια τον Γιώργο και  τον Σωτήρη και δύο κορίτσια την Γιαννούλα και την Κωνσταντίνα. 4η γενιά : Ο Θοδωρής (Θεοδωρούλιας) και ο Νικόλαος (Νικολούλιας) δεν άφησαν αγόρια απογόνους.

Από τη συνολική αναφορά για τους απογόνους του Γεωργάκη Ντούρου γίνεται φανερό ότι οι οικογένειες των Γιαννακοπουλαίων (Αρβανιταίων), των Μανιαταίων και των Δημοπουλαίων είναι συγγενείς εξ΄ αίματος.

   Ντούρο είναι οι

Η Δέσποινα Κανάρη, το γένος Μανιάτη, κόρη του Ανδρέα Μανιάτη, γεννήθηκε στα Ψαρά και το 1817 παντρεύεται τον Κωνσταντίνο Κανάρη με τον οποίο απέκτησαν τους : Νικόλαο, Θρασύβουλο, Θεμιστοκλή, Μιλτιάδη, Λυκούργο, Αριστείδη και τη Μαρία[

Το 1824 κατά την Καταστροφή των Ψαρών  η Δέσποινα πήρε τα παιδιά της και έπσαν στην θάλασσα και  προσπάθησαν  με μια  βάρκδτου πεθερού τηςνα σωθούν, κολυμπώντας, η Δέσποινα ήξερε καλό κολύμπι, τους περιμάζεψε κάποιο πλοίο και τους πήγε στην Αίγινα, έτσι σώθηκε από την σφαγή.Από την  Αίγινα   πέρασε    στον  Πόρο που  αργότερα  σδυνατήθηυκε   με τον άνδρα της.

ΚΑΝΑΝΑ Θ  ΚΑΝΔΡΗΣ:   Ηγετική μορφή του '21, στρατιωτικός και πολιτικός. Γεννήθηκε το 1793 ή το 1795 στα Ψαρά, στους κόλπους μιας οικογένειας με μεγάλη ναυτική παράδοση. Ο πατέρας του Μιχαήλ ή Μικές Κανάργιος ή Κανάριος διατέλεσε επανειλημμένα δημογέροντας του νησιού και από τον γάμο του με τη Μαρία απέκτησε τρία αγόρια, τον Αναγνώστη, τον Γεώργιο και τον ΚωνσταντΕίναι  γνωστή  η δράση του.

Ο Κωνσταντής έμεινε ορφανός από μικρός και ακολούθησε το ναυτικό επάγγελμα με το επίθετο Κανάρης. Δούλεψε ως μούτσος στο μπρίκι του θείου του Δημήτρη Βουρέκα, που μετέφερε Σουλιώτες από την Πάργα στη Λευκάδα και έμαθε τα μυστικά της θάλασσας. Μετά τον θάνατο του θείου, ανέλαβε καπετάνιος του πλοίου του, με το οποίο πραγματοποίησε πολλά εμπορικά ταξίδια στη Μεσόγειο. Σε ηλικία 22 ετώνto   1817 παντρεύτηκε τη Δέσποινα Μανιάτη, κόρη γνωστής ναυτικής οικογένειας των Ψαρών, με την οποία απέκτησε επτά παιδιά. Ο Κανάρης δεν φαίνεται να είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία, αλλά όταν ξέσπασε η Επανάσταση, ήταν από τους πρώτους που έλαβαν μέρος στον Αγώνα. Κατατάχθηκε ως απλός ναύτης στον ψαριανό στολίσκο, που συγκρότησε ο φίλος του Νικολής Αποστόλης. Από τις πρώτες επιχειρήσεις άρχισε να εξειδικεύεται στα πυρπολικά και να γίνεται ο φόβος και ο τρόμος του τουρκοαιγυπτιακού στόλου. Η φήμη του γρήγορα ξεπέρασε τα στενά όρια του ελληνικού χώρου και έγραψαν γι' αυτόν ο λόρδος Βύρων, ο Βίκτωρ Ουγκώ, ενώ ο άγγλος ιστορικός Γκόρντον σημείωνε «είναι ο πιο έξοχος εκπρόσωπος του ηρωισμού, που η Ελλάδα όλων των εποχών μπορεί να υπερηφανεύεται».

Ο Κανάρης κέρδισε την εκτίμηση και των συναγωνιστών του και για τη σωφροσύνη του χαρακτήρα του. Γι' αυτό ανήλθε και στα υψηλότερα αξιώματα της Πολιτείας μετά την απελευθέρωση. Το 1827 αντιπροσώπευσε τα Ψαρά στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας και ήταν ένας από τους πιο θερμούς υποστηρικτές του Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος τον χρησιμοποίησε για την καταστολή των διαφόρων ανταρσιών στη Μάνη και την Ύδρα.Τότε συναντήθηκε  με την οικογ΄΄ρνειά του. Μετά τη δολοφονία του Κυβερνήτη, αποσύρθηκε από την ενεργό δράση και εγκαταστάθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου.

Κατά την Οθωνική περίοδο ανακλήθηκε στην υπηρεσία και έφθασε μέχρι τον βαθμό του υποναυάρχου. Κατόπιν διορίστηκε γερουσιαστής και αναμίχθηκε στην πολιτική με το Ρωσικό Κόμμα. Συμμετείχε στην επαναστατική κίνηση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, που ανάγκασε τον Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα. Μέχρι την έξωση του Όθωνα χρημάτισε επανειλημμένα υπουργός και δύο φορές πρωθυπουργός (16 Φεβρουαρίου 1844 - 30 Μαρτίου 1844, 15 Οκτωβρίου 1848 - 12 Δεκεμβρίου 1849). Το 1862 ήταν ένας από τους βασικούς εκπροσώπους της αντιοθωνικής κίνησης. Όταν ο βασιλιάς, σε μια προσπάθειά του να τον προσεταιρισθεί, του ανέθεσε για τρίτη φορά την πρωθυπουργία, αυτός δεν δίστασε να καταθέσει την εντολή, επειδή ο Όθων δεν ενέκρινε ορισμένους από τους υπουργούς του.Με  τον ερχομό  του   Κανάρη   στον Πόρο  ήρθαν  πάμπολοι  Μανιάτες  στην   Τροιζηνία  και αλλού που αναμείχθηκαν  με  άλλους  κι έγιναν  τόσοι πολλοί με  αποτέλεσμα  κάποιοι   σήμερα να μην  είναι μακρινοί  συγγενείς  μεταξύ  τους.

ΕΠΙ  ΠΛΕΟΝ  ΕΊΝΑΙ  ΓΝΩΣΤΗ  ΔΡΆΣΗ   ΤΟΥ   ΣΤΟΝ  ΠΟΡΟ!

Πόρος 1828-1831: Μάθημα ιστορίας… μετά μουσικής (βίντεο)  

ΜΙΆΕΙ   Η   ΔΕΣΠΟΙΝΑ      ΜΑΝΙΑΤΗ  ΚΑΝΑΡ

               Το 1859 ταξίδεψε στην Ελλάδα η Σουηδή περιηγήτρια Φρειδερίκη Μπρέμερ, η οποία όσο λίγοι ξένοι είδε με οξυδέρκεια τα ελληνικά πράγματα. Όταν έφτασε στην Αθήνα, το πρώτο που θεώρησε χρέος της να κάμη ήταν να επισκεφθή τον ενδοξότερο από τους ζώντες αγωνιστές, τον Κωνσταντίνο Κανάρη. Τον βρήκε στη φτωχική του κατοικία, στη συνοικία Κυψέλη.
Η ζωηρή εντύπωση από τον πυρπολητή, που δόξασε την Ελλάδα, όσο ίσως την εδόξασε μόνο το Μεσολόγγι, δεν εσκίασε την επίσης ζωηρή εντύπωσή της από τη γυναίκα του Κανάρη. Και ιδού τι μας λέγει γι’ αυτήν:
«Η κυρία Κανάρη στεκόταν σιωπηλή και άκουε τη διήγηση του συζύγου της με συμπάθεια και ενδιαφέρον. Προχώρησα προς αυτή και την ρώτησα με τον διερμηνέα μου, ποια ήταν τα συναισθήματά της, όταν ο Κανάρης έφυγε από το νησί για να επιχειρήση κάποιον από τους επικίνδυνους άθλους του. Μου απάντησε ότι θα ήθελε να μην έμενε μόνη, αλλά να ήταν μαζί του στο πυρπολικό. «Μόνο η σκέψη της πατρίδας με συγκρατούσε», πρόσθεσε.
Και εξακολουθεί: «Εκείνη τη νύχτα που ο Κανάρης τίναξε στον αέρα τη ναυαρχίδα του Καπετάν, Πασά, γέννησε με μεγάλους πόνους το πρώτο της παιδία. Και όταν άκουσε ότι ο λαός επευφημούσε και με αναμμένες λαμπάδες συνόδευε τον πυρπολητή στην εκκλησία των Ψαρών, με δυσκολία οι γυναίκες που παράστεκαν στον τοκετό της, κατόρθωσαν να την εμποδίσουν να τρέξη και εκείνη κοντά του». Και συμπληρώνει η Δέσποινα: «Όταν έπειτα ήρθε ο Κωνσταντής στο σπίτι και κατάλαβα από τα καψίματα στο δέρμα και τα φρύδια τον κίνδυνο που διέφυγε, τότε δεν μπόρεσα να κρατηθώ. Μου έτρεχαν ποτάμι τα δάκρυα και τόση ήταν η συγκίνησή μου, ώστε μόλις και μετά βίας μπόρεσα να αισθανθώ και εγώ τη χαρά του αντρός μου, που έπαιρνε στα χέρια του το πρώτο παιδί μας».
«Με βαθιά συναίσθηση του τι έλεγε και με περιπαθή απλότητα μου διηγήθηκε όλα αυτά η γηραιά κυρία», λέγει η περιηγήτρια. Και καταλήγει συγκινημένη η Μπρέμερ:
«Δεν μπορώ να περιγράψω την ευχαρίστησή μου από την επίσκεψη αυτή στο γηραιό και ηρωικό ελληνικό ζεύγος, το οποίο τώρα, στο ειρηνικό του γήρας, έφερε στη μνήμη μου το αρχαίο εκείνο πρότυπο όλων των αρμονικών συζύγων, το ζεύγος των συζύγων της Φρυγίας, που ζήτησαν από τους θεούς, όταν κάποτε τους επισκέφθηκαν στο σπίτι τους, μια χάρη και μόνο: «να πεθάνουν την ίδια μέρα!».
Ωραία και γενναία γυναίκα και με χαρίσματα πολλά και με ένα παιδί πάντοτε στην αγκαλιά εμφανίζουν οι περιηγητές τη Δέσποινα Κανάρη. Και όταν το 1881 έκλεισε τα μάτια, μία εφημερίδα της εποχής περιγράφει τη διάσωσή της κατά την καταστροφή των Ψαρών και σημειώνει:
«Εν μέσω της συγχύσεως του πυρός και του σιδήρου, καίτοι ήτο έγκυος, λαβούσα τα δύο τέκνα αυτής, ερρίφθη εις την θάλασσαν – διότι ήτο αρίστη κολυμβήτρια – και έσωσε ταύτα, σωθείσα και αυτή εν τη λέμβω του πενθερού της».

ΣΗ,ΕΡΑ   200   ΧΡΌΝΙΑ  μετά   κάποτες  συνώνυμες  δραστηριοποιούνται  στην  Ελλάδα     και  λλού.ΙΝΤΕΡΝΕΤ:

ΠΔΝΤΩΣ ΟΠΩΣ  ΦΔΙΝΕΤΑΙ  Η ΚΑΤ ΕΥΘΕΙΑΝ  ΓΡΑΜΜΗ  ΣΥΝΩΝΥΜΟΣ ΑΠΟΝΟΣ     ΤΗΣ  ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΚΑΝΑΡΗ  σε  ετθεία    γραμμή    είναι η  δεύτερηκόρη   του  αείμνηστου   εμπόρου νεωτερισμών του 

ΠΟΡΟΥ         ΣΠΥΡΟΥ ΜΑΝΙΑΤΗ από το  Ανω   Φανάρι        η  ΔΕΣΠΟΙΝΑ.  απόγονου  του  αανδρέα    Μανιάτη  ΔΤΥΟΠΗ--  ΑΝΩ  ΦΑΝΑΡΙ.

ΟΠΟΙΑ. ΟΠΟΙΟΣ    ΘΕΛΕΛΕΙ   ΑΣ   ΜΑΣ  ΓΡΑΨΕΙ      mail: info@koutouzis.gr

ΠΗΓΗ   ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ -ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑ   ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΘΔΑΣΣΑ ΚΛΠ: