Προσαρτημένο
Ο Αρις Αντάνης για τον Καθηγητή του Χρήστο Φουρνιάδη
ομιλία του στην εκδήλωση "ΦΟΥΡΝΙΑΔΕΙΑ 2012" της 29-7-12 στην Τροιζήνα
Καλησπέρα
σας.
Πέρσι ήμουν πολύ άτυχος. Δεν είχα μάθει για την εκδήλωση προς τιμήν του καθηγητή μου αείμνηστου Χρήστου Φουρνιάδη και την έχασα. Φέτος είμαι τυχερός που είμαι εδώ και μάλιστα θα πω και δυο λέξεις. Φέτος οι άτυχοι είστε εσείς που θα με ακούσετε. Ευτυχώς η ατυχία σας θα κρατήσει μόνο 5 λεπτά χρονομετρημένα.
Θέλω να μεταφέρω τα συγχαρητήρια όλων των συμμαθητών προς την Πολιτιστική Κίνηση Τροιζήνας, που διοργανώνει αυτή την εκδήλωση. Και τις ευχαριστίες μας.
Πέρσι εκτός των άλλων έχασα και την ομιλία της αρχαιολόγου Κυρίας Ελένης Κονσολάκη- Γιαννοπούλου. Γιατί άλλο να την ακούς ζωντανά κι άλλο να τη διαβάζεις. Ευτυχώς που τη βρήκα δημοσιευμένη στην ηλεκτρονική εφημερίδα του Βασίλη Κουτουζή.
Λοιπόν εδώ υπάρχει πρόβλημα. Η Κυρία Κονσολάκη έχει γράψει ένα κείμενο τόσο πλήρες από κάθε πλευράς, ώστε μετά από αυτό δεν μένουν και πολλά να πει κανείς γι αυτόν τον καλόν άνθρωπο, τον καθηγητή μας το Χρήστο Φουρνιάδη. Ειλικρινά ό,τι και να πει κανείς θα είναι επανάληψη από φράσεις της Κυρίας Κονσολάκη. Και ειλικρινά θα ήθελα να προτείνω σε όσους δεν γνωρίζουν αυτό το κείμενο να το βρουν στις σελίδες του Δημοσιογράφου κ. Βασίλη Κουτουζή. Πρώτα από όλα θα απολαύσουν μια υπέροχη γραφή, με ντοκουμέντα, με αναφορές σε πρόσωπα και πράγματα, με γλαφυρό ύφος, με ξεκούραστη ροή του λόγου και βέβαια θα μάθουν για έναν άνδρα με τεράστιο ηθικό και πνευματικό παράστημα. Κι αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα, που υπάρχει μεγάλη έλλειψη παραστημάτων και πλεόνασμα… αποστημάτων. (Και κάθε τόσο σκάει κι από ένα και μολύνει τη ζωή μας).
Άρα, αφού τα έχει πει ΟΛΑ η Κυρία Κονσολάκη, εμείς τι λέμε εδώ απόψε;
Λοιπόν λέμε ότι εγώ ονομάζομαι Αντάνης Αριστείδης. Ήμουν μαθητής του Καθηγητή Χρήστου Φουρνιάδη. Κοντά του έμαθα και τα πρώτα Γαλλικά. Τα Γαλλικά βέβαια δεν ήταν πρωτεύον μάθημα. Κι έτσι πολλοί μαθητές δεν δίναμε και μεγάλη σημασία. Επειδή λοιπόν οι πιο πολλοί είμαστε κουμπούρες στο μάθημα αυτό, για να πάρουμε κάποιο βαθμουλάκο-τη βάση δηλαδή- εκμεταλλευτήκαμε το μεγάλη πάθος του καθηγητή μας και του πήγαμε, εκτός των άλλων ειδών και αρκετές … παλιές κουμπούρες, που υπήρχαν στα σπίτια μας από τους παππούδες. Τις μπιστόλες εννοώ.
Και εκτός από τις κουμπούρες βρίσκαμε και παλιά νομίσματα, τα στριφτά δηλαδή, όπως τα λέγαμε. Και με μερικά στριφτά, τη στρίβαμε αλά ..γαλλικά. Όλα αυτά τα νομίσματα και οι κουμπούρες, αλλά και άλλα ευρήματα αρχαιολογικής αξίας θα χανόντουσαν αν ο καλός καθηγητής μας δεν τα μάζευε και αν δεν έκανε και λίγο τα στραβά μάτια στη βαθμολογία.
Υπήρξαν βέβαια και ορισμένοι κουμπούρες μαθητές που δεν εύρισκαν ούτε… στριφτά. Τότε παίρνανε κανονικά νομίσματα, μικρής αξίας φυσικά, τα λιμάριζαν να σβηστούν οι κορώνες και τα γράμματα και μετά τα βάζανε πάνω στη γκαζιέρα του πετρελαίου και τα μαυρίζανε, ώστε εκ πρώτης όψεως να φαίνονται για παλαιά. Με αυτό το εκ πρώτης όψεως όμως παίρνανε τη βάση. Μέχρι να διαπιστώσει την κομπίνα ο καθηγητής μας, ο βαθμός είχε μπει κι εκείνος, πού να θυμόταν οΧρισ τιανός ποιος του τα είχε πασάρει για… αρχαία.
Αυτά τα έχω ζήσει προσωπικά. Τα παιδιά έτσι είναι. Πάντα. Σε όλες τις εποχές. Τώρα που έχουμε μεγαλώσει … κάπως, τα αναπολώ κι εγώ όπως όλοι μας. Αντί λοιπόν για απολογία στη μνήμη του Χρήστου Φουρνιάδη σκέφτηκα να του αφιερώσω απόψε κάποιους στίχους μου, εκ μέρους όλων των μαθητών του. Είμαι σίγουρος ότι εκείνου τουλάχιστον θα του αρέσουν, γιατί ακουμπάνε τις αλήθειες του, κάποιο παράπονό του και την αγάπη του για την Ελλάδα, που σήμερα στενάζει, αλλά κυρίως για τη μικρή αυτήν εδώ ιδιαίτερη πατρίδα μας, που τελικά έγινε και δικιά του. Ένας Άγγλος σοφός είχε πει: Οι κορυφές της ποίησης υπάρχουν μόνο επειδή οι πλαγιές που οδηγούν σε αυτές είναι γεμάτες από έργα ελασσόνων ποιητών. Έτσι, ο τίτλος αυτού του ποιήματος είναι «ΠΛΑΓΙΕΣ» και είναι σαν να το απαγγέλει ο ίδιος. Για μένα, τώρα που μπορώ να γνωρίζω πιο καλά, ο αείμνηστος καθηγητής και ευπατρίδης Χρήστος Φουρνιάδης ήταν, με την ευρεία έννοια της λέξης, ένας ποιητής:
πλαγιές
Οι κορυφές της ποίησης υπάρχουν αποκλειστικά και μόνο
επειδή οι πλαγιές που οδηγούν σε αυτές είναι γεμάτες από
σώματα ελασσόνων ποιητών.
Αρχαία μου θεμέλια, γεροί μου πρόποδες
αρχαίοι ελληνικοί θεοί και ημίθεοι Έλληνες,
όπου κι αν σκάψουμε σ’ αυτήν εδώ τη γη
που μας εγκαταστήσατε,
κίονες θα βρούμε ιερούς- τους εαυτούς σας -
κι από πάνω λίγη χλόη και πεύκα που καίγονται.
Κι εμάς, για λόγους άγνωστους,
μας προορίσατε να οργανώνουμε θυσίες
και να διαιωνίζουμε τη λατρεία σας,
ακολουθώντας πιστά και πειθήνια
τις τέσσερεις λέξεις της επιγραφής σας:
μ η π α τ ά τ ε τ ο π ρ ά σ ι ν ο .
Ψηλές μου κορυφές, ολόφωτες αιχμές,
νέα παγκόσμια άστρα και πνεύματα εγκόσμια,
όπου κι αν ξετυλίξουμε τους πάπυρους
που μας κληροδοτήσατε,
ψυχές θα είναι εκεί, έμπιστες- οι εαυτοί μας-
κι από κάτω λίγη χλόη και πεύκα νεοσσοί.
Κι εμείς, οι άγνωστοι λόγιοι,
προοριστήκαμε να αγναντεύουμε ουτοπίες
και- δίχως φθόνο - να ζηλεύουμε τη μοναξιά σας,
ετεροφωτιζόμενοι από τη δόξα
που εμείς σας εκχωρήσαμε, με τη δική μας ρήση:
Α π α γ ο ρ ε ύ ε τ α ι η ά ν ο δ ο ς .
Πλαγιές μου αχανείς, εκτάσεις μου αφιλόξενες,
μονοπάτια δύσβατα και βράχοι αλάξευτοι,
όπου κι αν καταμετρηθεί η ασημαντότητα
που μας καταδικάσατε,
χέρια απλώνονται, ισχνά, ελάσσονα- τα έργα μας-
πάνω στη λίγη χλόη και τα πεύκα που ελπίζουνε.
Κι εμείς, οι... άγνωστοι- άγνωστοι,
αλαφροήσκιωτες και ανεκτίμητες σκιές Ενός Ολύμπου,
σπρώχνουμε καροτσάκια, γεμάτα από το βαρύ μας «τίποτα»,
προς την πλατεία αβησσυνίας, ικετεύοντας συγγνώμες
για την έμπνευσή μας, με μόνον αρωγό Κάποιον Σωκράτη:
Μ ο υ σ ι κ ή ν π ο ί ε ι κ α ι ε ρ γ ά ζ ο υ ...
Ένας ηλικιωμένος συντοπίτης μας από την Τροιζήνα, ο κ. Θύμιος Αναγνωστόπουλος έγραψε το όμορφο ποίημα που ακολουθεί, προς τιμήν του αείμνηστου Καθηγητή και Αρχαιοδίφη Χρήστου Φουρνιάδη. Επειδή δεν πρόλαβε ή δίστασε να το απαγγείλει, στο τέλος της εκδήλωσης, δειλά-δειλά μας το έδωσε, με τη φράση :
Σας το χαρίζω. Δεν είναι τίποτα σπουδαίο, αλλά το έγραψα με την ψυχή μου γι αυτόν τον καλό άνθρωπο το Χρήστο Φουρνιάδη, που τόσα χρόνια τον είχαμε ξεχάσει. Κάλλιο αργά παρά ποτέ...
Στον Χρήστο Φουρνιάδη
Ο καιρός τέλος δεν έχει,
κι η ζωή µας προχωράει
ο κοσµάκης όλο τρέχει
και µαθαίνει και ρωτάει.
Έτσι γράφεται η Ιστορία
και το δρόµο µας φωτίζει,
η θυσία κι η ανδρεία
τους ανθρώπους εξαγνίζει.
Με τη φλόγα της καρδιάς σου
χάραξες κι εσύ σηµάδι
και θα ηχεί το όνοµά σου
αιώνια, Χρήστο Φουρνιάδη.
Σε θυµόµαστε ακόµα
και στο νου µας πάντα θα΄σαι,
στης Τροιζήνας τ’ άγιο χώµα
µε τη δόξα θα κοιµάσαι. []
Θύµιος Αναγνωστόπουλος
Άρις Αντάνης
29-7-2012