Ταξίδια στην ιστορία

 

         Στο αρχοντικό  τα   Ανάπλι…

 

     Καθώς  κατηφορίζεις το δρόμο  από τα Δερβενάκια, δεν υπολογί­ζεις πως τ'  Ανάπλι, θα φανεί   ξαφνικά μπροστά σου, μόλις αφήσεις αριστερά σου το  μικρό λόφο.

       Αντίθετα απ'   ό,τι περιμένεις  θα το δεις στο βάθος του καταπράσινου κάμ­που, μετά το  Αργος, ολοζώντανο, τυ­λιγμένο από τεράστιους πορτοκαλεώνες. Κι' όσο θα προχωρείς κοντά του, τόσο θα εντυπωσιάζεσαι από τον επιβλητικό βράχο της Ακροναυπλίας και από τις μαβιές σπασμένες γραμμές του Παλαμηδιού, που στέκει άγρυπνος φρουρός, πάνω από την ιστορική πόλη,  ίδιος μάρ­τυρας μιας μεγάλης δόξας. Δεμένο σφι­χτά από την κοινή τεχνοτροπία με την Ακροναυπλία, το Μπούρτζι, θα ανατρέξεις αμέσως σε πολύ παλιότερες εποχές, κι' άθελα θα σουρθούν στο νου οι  στίχοι του ποιητή:

     Το Μπούρτζι, Βενετσιάνικη

     γόνδολα, μεσ' τ' ατλάζι

     κοιμάται, και φαντάζει...

 

        

 

     Κι ενώ θα ζεις με τη   φαντασία σου λαμπρές στιγμές που  θα   σου   φέρνουν ρίγος, δε  καταλάβεις    για πότε κι' όλας μπήκες στην πόλη!...

    Την πόλη  με τα   αλλοτινά μεγαλεία,   με το ταραγμένο παρελθόν...

      Φοίνικες, Αιγύπτιοι, Κάρες κι' αργό­τερα Βενετσιάνοι, Φράγκοι, Τούρκοι και Βαυαροί, πάτησαν το πόδι τους σε τούτη την άκρη του Αργολικού, κι' ά­φησαν ζωντανά τα   ίχνη από το πέρα­σμά τους.

       Η κάθε τοποθεσία, το κάθε σπίτι, οι πλατείες, τα σκαλιά, οι εκκλησίες, τα σοκάκια, όλα κάτι έχουν να αφηγηθούν. 

 

        Λιοντάρι σκαλισμένο στο βράχο -έργο Βαυαρών 1840.

 

       Κάστρα, βενετσιάνικα,  φράγκικα, τούρκικα τεμένη, παλιά αρχοντικά από τον καιρό του 21, και της Βαυαροκρατίας, μαρτυρούν το  διάβα των λαών από την γωνιά αυτή, και μαζί με τις πλα­τείες που κάθε μία έχει την δική της ι­στορία, συνθέτουν την προσωπικότητα του Ναυπλίου.

        Κι ενώ  βαδίζεις  στην πόλη, αρχίζει  το ξεφύλλισμα του λευκώματος της σημερινής πραγματικότητας, μα και του παρελθόντος.

         Πλατεία Καποδίστρια: Εδώ υπάρχει ο ανδριάντας του Κυβερνήτη, και πιο κει το τριώροφο σπίτι του  Αρμασμπεργκ. Κάτω από το βαθύσκιο πλατάνι της πλατείας Συντάγματος, συνεδρία­ζαν οι καπεταναίοι της Επανάστασης.

        Λίγο πιο πέρα το παλιό τούρκικο τέ­μενος, γκριζοκόκκινο από το πέρασμα του χρόνου. Εδώ συνεδρίασε η πρώτη  Βουλή  των Ελλήνων, και το δικαστή­ριο που καταδίκασε σε θάνατο τον Κολοκοτρώνη  γιατί πολέμησε  για την ελευθερία  της Πατρίδας…..

       Πιο  πέρα η πλατεία Αγίου Σπυρίδωνος, με την φερώνυμη εκκλησία, όπου έπεσε λαβωμένος από   το  Μαυρομιχά­λη  ο  Κυβερνήτης.

       Μπροστά στην πόρτα της ήρεμης αυτής εκκλησιάς, γράφτηκε άλλη μια καυτή σελίδα από την Ιστορία του τό­που μας.

       Ενα τραχύ περίγραμμα, βλέπεις προς τον ουρανό, καθώς ανεβαίνεις τον φιδωτό δρόμο που φέρνει στο Παλαμή­δι. Ανεβαίνοντας  ενώ μετράς τα σκα­λιά, αν είναι πράγματι 999,   η  συνομι­λία με το μυστηριακό παρελθόν, αρχί­ζει μόνη   της.

       Σκληρές γωνιές, λαξεμένοι βράχοι, μόνος σκοπός τους η «άμυνα», χάσκουν οι πολεμίστρες σαν άδεια μάτια. Οι τοί­χοι χορταριασμένοι έχουν κλεισμένο μέ­σα τους τον αχό της μάχης και της α­γωνίας της. Τριγύρω  σιωπή με τον κό­σμο απ' όπου ήρθες. Τα ερείπια παίρνουν την αλλοτινή τους μορφή. Γιγάν­τια κορμιά, κλεισμένα μέσα σε σίδερο ε­πιστρέφουν στο γνώριμό τους χώρο. Φαντάσματα που έρχονται από το παρελθόν, που επιβάλλουν στην φαντασία ένα μακρύ ταξίδι στα περασμένα!

         Και μαζί φωνές, άγνωστες, ανάκατες με κλαγγές οπλών!!

         Μέσα στο Παλαμήδι κι'  η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, είναι το μόνο στοιχείο που αφαιρεί κάτι από την τρα­χύτητα του πολεμικού τοπίου, του δίνει ηρεμία, που σε ξαναφέρνει στην πρα­γματικότητα.

         Κάτω στα πόδια του Παλαμηδιού πιο μέσα από το γαλάζιο σιρίτι που κεντήθηκε στην άκρη της πόλεως τ'  Αναπλιού, το Μπούρτζι, με τη  δική του ιστορία, με τους αναστεναγμούς του Κολοκοτρώνη   που φυλακίστηκε στα σκοτεινά κελιά....

         Τα παλιά αρχοντικά σπίτια του Ναυ­πλίου, που  θαρρείς πως πάνω από τα στενά δρομάκια θ' αγγίξουν μεταξύ τους, συνθέτουν την γραφικότητα της πολιτείας.

          Είσοδοι στρωμένοι με χαλίκι, πόρτες  μεγάλες για να χωρεί  η άμαξα, και υπέροχες διακοσμητικές συνθέσεις, που, όσες απόμειναν τις φυλάνε με προσοχή οι κληρονόμοι τους.

         Εκτός από  τους ιδιώτες και οι Αρ­χές του Ναυπλίου φροντίζουν να διατηρεί   η πόλη   το χαρακτηριστικό της χρώ­μα.

          Ετσι τα περισσότερα μοντέρνα κτίρια   χτίστηκαν έξω από τα παλιά της   όρια.

Μια άλλη, ομορφιά του Ναυπλίου εί­ναι οι εκκλησιές. Οι τόσες εκκλησίες,  μικρές και μεγάλες, με ενδιαφέρουσα   πάντα ιστορία.

         Ο  Αγιος Γεώργιος που πρωτολειτούργησε  σαν καθολικός ναός και έχει τοιχογραφίες της ιταλικής σχολής του 18ου αιώνα.

         Εδώ ορκίστηκαν ο Καποδίστριας και ο  Οθωνας.

         Εδώ βρίσκεται και ο  βασιλικός θρό­νος.

         Η Καθολική, παλιά γυναι­κείο μοναστήρι, που μοιάζει με λευκή δαντέλα καθώς το φως του ήλιου πέ­φτει απάνω της.

         Εχει ακόμη το Ναύπλιο ένα σωρό εκκλησιές, ταπεινές ή μεγαλόπρεπες στολισμένες με άγιες παραστάσεις από παλιούς βυζαντινούς αγιογράφους, που υποβάλλουν σε κατάνυξη   τον επισκέπτη ή προσκυνητή.

 

          Αναζητώντας το Ναύπλιο,  θα βρεις και το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πη­γής, την Αγία Μονή, όπως  τη  λένε απλά λίγο πιο  έξω   από την πόλη.

          Στις ρίζες ενός γυμνού βράχου, στην κατάληξη ενός στενού δρόμου με στρο­φές είναι κουρνιασμένη λες και  θέλει να κρυφτεί από τα μάτια των ανθρώπων.

          Γύρω ελάχιστα δένδρα, μερικά πλα­τάνια που σκιάζουν την πανάρχαια πη­γή της Κανάθου.

          Η ατμόσφαιρα ευωδιάζει από το μεθυστικό άρωμα του γιασεμιού και πλημμυρίζει από το  γλυκό αχό του κουδου­νιού, που αναγγέλλει τον ερχομό του προσκυνητή.

          Τα πάντα εδώ μέσα είναι λουσμένα στο φως, που περνάει από τα χρωματι­στά τζάμια της πανάρχαιας εκκλησίας και τη μελιχροφωτίζει.

           Οι λιγοστές μοναχές που ζουν εδώ,  φτιάχνουν θαυμάσια υφαντά και  υπέρο­χα κεντήματα. Δουλεμένα με υπομονή όλα τούτα τα χειροτεχνήματα είναι μια όμορφη ανάμνηση από την  επίσκεψή σου στο μοναστήρι.

           Θαθελες να μείνεις για  πάντα σ' αυ­τόν τον τόπο με την παραδείσια ερη­μιά.

           Θαθελες ν' απαλύνεις την ψυχή σου σε τούτη την πραότητα που δημιουργεί  ο  αργός   ρυθμός της ζωής. .

 

           Σ' αυτό  το ρυθμό ζουν και   οι  άν­θρωποι.

           Ευγενικοί και καλλιεργημένοι, μ' ε­πίγνωση της καταγωγής τους, έχουν  κάτι το αριστοκρατικό στον τρόπο που ζουν, που εργάζονται, που διασκεδάζουν.

            Γι  αυτούς το Ναύπλιο, η πόλη που ίδρυσε  πριν 4.000 χρόνια ο Ναύπλιος,  είναι η πρώ­τη πρωτεύουσα, αλλά και πάντα πρωτεύουσα!  Η   κοινωνία του Ναυ­πλίου είναι ένας κόσμος ξεχωριστός.

         Είναι ο ίσκιος μιας εποχής που πέ­ρασε. Κι' η αίσθηση αυτή του παρελ­θόντος σε πλημμυρίζει, φέρνει στο νου τους στίχους του Αναπλιώτη:

    Στ  Ανάπλι,  στο λιμάνι του,

    αργά το πυροφάνι του

    τη θάλασσα φωτίζει.

     Και μια ζωή που πέρασε

    (ανάθεμά  την, γέρασε)

     Θυμίζει και κοιμίζει...

 

    Ο τουρισμός σπουδαίος οικονομικός παράγοντας του τόπου,  ταράζει   την ήσυχη ζωή του Ναυπλίου.

        Κι' είναι στ' αλήθεια τόσες οι  ομορ­φιές που έχεις να χαρείς στο Ναύπλιο: η γαλανή θάλασσα στην πλαζ της Αρ­βανιτιάς, η αμμουδιά στην Καραθώνα, οι «γραφικές» γωνιές στον Ψαρομαχαλά, οι βόλτες το βράδυ  στην  παραλία, οι  εκδρομές στο Τολό, στην Επίδαυρο, στο   Δρέπανο,  στο Βιβάρι, στο Πόρτο Χέλι...

         Για  τους ντόπιους το Ναύπλιο είναι η πόλη που γεννήθηκαν που την αγα­πούν, όπως είναι, που  θα την αγαπούσαν όπως και νάταν, όμορφη ή άσχημη, ένδο­ξη ή άσημη.

         Για τον ξένο, όμως, και ιδιαίτερα για τον  Ελληνα, είναι η «κορώνα» του Μοριά. η πρώτη του πρωτεύουσα ύστε­ρα από τον πολυαίμακτο αγώνα της Ανεξαρτησίας. Είναι μια πόλη τυλιγμέ­νη από μυστήριο, ένας τόπος με αρχοντιά, μεγαλοπρέπεια, με ειρηνική ατμόσφαιρα.

 

                                                                                               ΒΑΣΙΛΗΣ  ΠΑΝ.  ΚΟΥΤΟΥΖΗΣ

 Κεντρική  σελίδα