Από το Γιάννη Κριτσαντώνη        ΔΕΊΤΕ   ΕΝΑ  ΒΙΝΤΕΟ  ΔΠΟ  ΤΗΝ   ΑΦΗ  ΤΗΣ  ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ   ΦΛΟΓΑΣ

                                                          που   ανέβασε  μας  έστειλε  ο   κ.   Γιώργος  Παπαθανασόπούλος    γιος     του πρώτου λαμπαδηδρόμου

                  Διονύσιου  Παπαθανασόπουλου  που  πήρε   μέρος,   ο οποίος   εντόπισε   το  ρεπορτάζ  μας   στο   διαδίκτυο   >>>>>>>>>>>        

      Μπορεί  η μεγαλύτερη λαμπαδηδρομία στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων να είναι αυτή που θα γίνει φέτος, το 2004, αλλά σίγουρα η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ήταν αυτή της Ολυμπιάδας στη Μελβούρνη το 1956. Και όχι μόνο μεγαλύτερη αλλά και δυσκολότερη, αν συγκρίνει κανείς τα μέσα που διέθεταν πριν από πενήντα χρόνια οι διοργανωτές της, με τη σημερινή εποχή. Κι αυτά τα μέσα ξαφνιάζουν , όπως και οι αριθμοί, «τερατώδεις» για τις εποχές εκείνες, που ήθελες τέσσερις  μέρες για να πάς με… αεροπλάνο και… 50 με καράβι στην Αυστραλία!

          Ήταν όμως και… διπλή η διαδρομή της Φλόγας, αφού ταξίδεψε παράλληλα και στη Στοκχόλμη! Το γιατί θα το εξηγήσουμε πιο κάτω.

       Και να φανταστεί κανείς, ότι η Ολυμπιακή Φλόγα ξαναβρέθηκε για τρίτη φορά μέσα στα τελευταία 48 χρόνια στην Μελβούρνη! Αυτό έγινε στις 5 Ιουνίου 2004, ημέρα Σάββατο. Στήθηκε βέβαια τρικούβερτο γλέντι στην ελληνική παροικία εκεί, αφού όπως αναφέρει το πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ του εκεί ελληνικού περιοδικού «Ηχώραμα», η λαμπαδηδρομία, που κάλυψε απόσταση 60 χιλιομέτρων μέσα στη Μελβούρνη, πέρασε από τον «ελληνικό δρόμο» Lonsdale Street. Την ημέρα εκείνη έκλεισε ο δρόμος και σε συνεργασία με την ελληνική κοινότητα και το φεστιβάλ «Αντίποδες» στήθηκε ένα μεγάλο ελληνικό γλέντι με συμμετοχή αναρίθμητων καλλιτεχνών και ολόκληρης της ομογένειας! Σύμφωνα μάλιστα με το ρεπορτάζ, ορισμένοι από τους ηλικιωμένους λαμπαδηδρόμους μετέφεραν τη Φλόγα και με το… τραμ, ανάμεσά τους και ο ομογενής (ηλικιωμένος  πια) Κώστας Βερεβής, - θα μιλήσουμε και πιο κάτω γι αυτόν -  που ήταν ο πρώτος λαμπαδηδρόμος του 1956.

Αλλά ας δούμε τα γεγονότα με τη σειρά ή μάλλον καλύτερα την «μετ΄ απροόπτων εμποδίων» διαδρομή…  Ολυμπία – Μελβούρνη, μιας συνολικής απόστασης 25.000 χιλιομέτρων που κάλυψε τότε η Ολυμπιακή Φλόγα.

       Εκείνο το πρωινό, λοιπόν, της 2ας Νοεμβρίου του 1956, οι ιέρειες της Ολυμπίας, με πρωθιέρεια την Αλέκα Κατσέλη, άναψαν τη Φλόγα της Ειρήνης και της συμφιλίωσης των λαών, την ίδια στιγμή που χιλιάδες Έλληνες έπαιρναν το πλοίο της μετανάστευσης προς τον ίδιο προορισμό…

     350 Έλληνες λαμπαδηδρόμοι μετέφεραν τη Φλόγα από την Ολυμπία στην Αθήνα, περνώντας από τον Πύργο, την Αμαλιάδα, την Ανδραβίδα, την Πάτρα, το Αίγιο, την Κόρινθο, τα Μέγαρα και την Ελευσίνα.

      Μελβούρνη 1956

       Στη Μελβούρνη έφτασε… 20 μέρες μετά! Μια πτήση της “Quantas” μετέφερε τη Φλόγα στο βορειότερο άκρο την Αυστραλίας, την πόλη Ντάργουϊν, κάνοντας… τέσσερις ενδιάμεσους σταθμούς (δεν γινόταν αλλιώς με τα αεροπλάνα της εποχής), στην Καλκούτα, το Μπαγκόνκ, τη Σιγκαπούρη και τη Τζακάρτα. Επειδή, όμως, οι αεροπορικοί κανονισμοί της εποχής εκείνης απαγόρευαν το άναμμα φωτιάς κατά τη διάρκεια  πτήσης, η Ολυμπιακή Φλόγα διατηρήθηκε στο αεροσκάφος με τη χρήση μιας… λάμπας ανθρακωρύχων!!

        Τέσσερις μέρες μετά, λοιπόν, η Φλόγα φτάνει στο Ντάργουϊν, όπου με ένα αριθμό ανεπίσημων λαμπαδηδρόμων (με πρώτο έναν ιθαγενή νεαρό και τελευταίο έναν ελληνικής καταγωγής κάτοικο της πόλης του οποίου τα στοιχεία έχουν χαθεί), μεταφέρθηκε σε βάση της αυστραλιανής Πολεμικής Αεροπορίας και φυλάχτηκε σε ένα ειδικό «κελί» για μερικές μέρες. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε με στρατιωτικό αεροσκάφος στην πόλη Καίρνς. Η επίσημη εκκίνηση της λαμπαδηδρομίας έγινε στις 9 Νοεμβρίου 1956, στις 2 και 39 πρώτα λεπτά το μεσημέρι, με 3.118 λαμπαδηδρόμους και 400 πυρσούς. Ο κάθε πυρσός ήταν στο χρώμα του αλουμινίου, ζύγιζε 960 γραμμάρια και είχε μήκος 47 εκατοστά. Διατηρούσε τη Φλόγα με… ταμπλέτες ναφθαλίνης, αλλά μόνο για 15 λεπτά! (Από την έρευνα  που κάναμε στα αρχεία της κρατικής Βιβλιοθήκης της Βικτώριας, παρ όλη την πληθώρα λεπτομερειών, που βρήκαμε για το θέμα, δεν αναφέρεται πουθενά αν οι λαμπαδηδρόμοι ήταν υποχρεωμένοι να… έχουν στις τσέπες τους ταμπλέτες ναφθαλίνης, αλλά μάλλον κάτι τέτοιο θα έπρεπε να συμβαίνει…)

       Από το Καίρνς, λοιπόν, ξεκινάει η Φλόγα με πρώτο λαμπαδηδρόμο τον Έλληνα Κωνσταντίνο Βερεβή (τον αναφέραμε πιο πάνω), για να καλύψει μια απόσταση 4.558 χιλιομέτρων στη δυτική ακτή της αχανούς  αυτής ηπείρου, περνώντας από το Τάουνσβιλ, το Μακάϋ, το Ροκχάμπτον, Μερύμπορο, Μπρίσμπαιην, Γκράφτον, Νούκαστλ, Σουάνσι, Σίδνευ, Καμπέρα, Γουάκα, Όλμπουρι, Γουανγκαράτα, Μπενάλα, Σέππαρτον, Μπέντικο, Κάσαλμεν, Μπάλαρατ, και Τζιλόνγκ, για να καταλήξει στη Μελβούρνη. Αυτή η λαμπαδηδρομία του 1956, ήταν πράγματι η μεγαλύτερη που είχε διοργανωθεί στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, αφού η πορεία της διέσχιζε μια ολόκληρη ήπειρο με ιδιαίτερες δυσκολίες λόγω γεωγραφικών και κλιματολογικών διαφορών. Για παράδειγμα, σε πολλές περιοχές χρειάστηκε να χρησιμοποιηθούν τρένα λόγω πλημμύρων αλλά και… πειθώ, επειδή ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα ήταν να πεισθούν οι πυροσβεστικές υπηρεσίες κάποιων περιοχών ότι η Φλόγα… δεν θα προκαλούσε πυρκαγιές! Το πρόβλημα όμως που δεν ξεπεράστηκε με την πειθώ που προαναφέραμε και ήταν ακόμα μεγαλύτερο, ήταν αυτό που προκάλεσε τη διπλή διαδρομή της Φλόγας:  Επειδή οι Αυστραλοί διοργανωτές αρνήθηκαν να δεχτούν τα άλογα ιππασίας φοβούμενοι τη μετάδοση κάποιων ασθενειών, η ΔΟΕ αναγκάστηκε τελικά να αναθέσει τη διεξαγωγή των ιππικών αγωνισμάτων στη Στοκχόλμη. Έτσι η Φλόγα, εκτός από την Αυστραλία, ταξίδεψε και στη Σουηδία!

       Άλλο πρόβλημα, όχι της δάδας, αλλά καθαρά των Αγώνων, ήταν βέβαια και η συμπλοκή Ισραηλινών και Αράβων στο όρος Σινά και η εισβολή  των Σοβιετικών στην Ουγγαρία, που είχε ως αποτέλεσμα η Αίγυπτος, ο Λίβανος, το Ιράκ, η Ολλανδία, η Ισπανία και η Ελβετία να μποϊκοτάρουν τους Αγώνες. Πάντως η Μελβούρνη αποδείχτηκε ιδανική για την Ελλάδα, αφού πανηγυρίσαμε το χάλκινο μετάλλιο που πήρε ο Γιώργος Ρουμπάνης στο επί κοντώ.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στην Οδύσσεια της Φλόγας.

        Όταν η Ολυμπιακή Φλόγα έφτασε στο Σίδνευ, ένα περιστατικό δημιούργησε αναστάτωση στους διοργανωτές, όταν ο λαμπαδηδρόμος έφτασε στα σκαλοπάτια του δημαρχείου πολύ πιο νωρίς από την καθορισμένη ώρα και (…ω τι ντροπή) η επιτροπή υποδοχής δεν βρισκόταν  ακόμα στη θέση της. Τελικά αποδείχτηκε σχεδόν αμέσως, ότι ο λαμπαδηδρόμος ήταν… «μαϊμού», ο οποίος είχε αποφασίσει από νωρίς να κάνει πλάκα σε όλους με πλαστό πυρσό, όσο ο κανονικός λαμπαδηδρόμος δεν είχε φθάσει ακόμα!! Σήμερα με τα μέτρα ασφαλείας και τους ελέγχους που γίνονται κάτι τέτοιο βέβαια φαντάζει αδύνατο να συμβεί, αλλά… ποτέ μη λέμε ποτέ. Φαρσέρ και μάλιστα έξυπνοι υπάρχουν παντού και πάντα.

       Τελικά η Φλόγα φθάνει στη Μελβούρνη και η επίσημη είσοδός της στο στάδιο των XVI Ολυμπιακών Αγώνων γίνεται στις 4 και 32 πρώτα λεπτά το απόγευμα. Η ταυτότητα όμως, του τελευταίου λαμπαδηδρόμου έχει κρατηθεί από τους διοργανωτές επιμελώς μυστική, με αποτέλεσμα η αγωνία του κοινού να έχει φτάσει στο κατακόρυφο. Ένα από τα μέτρα που είχαν ληφθεί για να κρατηθεί μυστικό το όνομά του έως την τελευταία στιγμή, ήταν η υποχρέωσή του να φοράει… μαύρη κουκούλα καλύπτοντας το πρόσωπό του κατά τη διάρκεια δημοσίων εμφανίσεων!!

        Ο πασίγνωστος αθλητής στίβου Ρον Κλάρκ, διότι περί αυτού επρόκειτο, εμφανίστηκε στο στάδιο μπροστά σε χιλιάδες θεατές στις 4 και 32 πρώτα λεπτά της 22ας Νοεμβρίου 1956 και ένα λεπτό αργότερα άναβε τη Φλόγα των Ολυμπιακών Αγώνων της Μελβούρνης…

        (Σήμερα ο Ρόν Κλάρκ είναι ένας υπερήλικας επιτυχημένος επιχειρηματίας στη Μελβούρνη σε πολλούς τομείς και ειδικότερα στις κατασκευές αθλητικών εγκαταστάσεων. Θεωρείται από τους πλέον σεβαστούς και αξιόλογους πολίτες της Αυστραλίας…)

       Η «Οδύσσεια», λοιπόν,  της Φλόγας είχε τελειώσει. Τη θέση της έπαιρνε αμέσως  το μήνυμα, από την μακρινή Ολυμπία, της ευγενούς άμιλλας, της ειρήνης και της συναδέλφωσης των λαών.

        Λεπτομέρεια: Οι αυστραλοί αθλητές σ εκείνη την Ολυμπιάδα, κατάφεραν να πάρουν 13 χρυσά μετάλλια, 8 αργυρά και 14 χάλκινα.  Ένας από τους «αργυρούς» αυστραλούς ήταν και ο σημερινός κυβερνήτης της Πολιτείας της Βικτώριας, 73χρονος πια, Τζών Λάντυ. Ήταν ο άνθρωπος που στα 23 του έτρεχε το μίλι κάτω από τα τέσσερα λεπτά. Η ακριβής επίδοσή του στην Ολυμπιάδα εκείνη, αναφέρουν σήμερα τα αρχεία,  ήταν:  Στα 1500 μέτρα, 3 λεπτά, 42 δεύτερα και 03 δέκατα του δευτερολέπτου.

Ασύλληπτο…!

©  KOUTOUZIS.GR  Αναδημοσίευση  επιτρέπεται μόνο με αναφορά στην πηγή  www.koutouzis.gr .